بررسی نقش روحانیت و روشنفکری در نهضت مشروطه
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات اندیشه معاصر مسلمین، دوره: 7، شماره: 14
- کد COI اختصاصی: JR_JMAM-7-14_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 339
نویسندگان
دانشجوی دکتری تاریخ، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی،محلات، ایران
استادیار گروه تاریخ، واحد محلات،دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران
استاد گروه تاریخ، دانشگاه آزاد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران
استادیار گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور قم، قم، ایران
چکیده
شناخت عمیق ماهیت نهضت ها و انقلاب ها تا حد زیادی به بررسی نقش گروه ها و نیروی های اجتماعی تاثیرگذار در روند انقلاب ها بستگی دارد. جنبش مشروطه نیز از جمله دستاورد های رویارویی ما با اندیشه های مدرن بوده است. در این بین، روحانیت و روشنفکران از نیرو های تاثیرگذار در ساختار اجتماعی به شمار می آیند. مشروطه اولین تجربه رقابت نیرو های سیاسی در تاریخ ایران بود که روحانیت و روشنفکران توانستند آن را در کنار هم به پیروزی رسانند. روحانیون دیدگاه های خود را بر اساس ارزش های دین اسلام و آموزه های آن بیان می کردند و جریان روشنفکران با الگوبرداری همتایان غربی تلاش داشتند تا ساختارهای جدید سیاسی در ایران مستقر کنند که بیشتر برآمده از مکاتب غربی و آموزه های سکولاریسم، عقلگرایی و علمگرا بود. در این پژوهش به نقش روحانیت و روشنفکران به عنوان مهمترین عوامل در ساماندهی جامعه ایران در زمان انقلاب مشروطه با روش توصیفی تحلیلی می پردازیم. یافتههای پژوهش بیانگر آن است که این دو جریان از موثرترین طیف ها در انقلاب مشروطه بودند. به نظر می رسد جریان روشنفکری با بهرهگیری از ظرفیت آگاهی و آشنایی با مظاهر جدید در آن دوره توانست آموزههای جدید مشروطهخواهی و حکومت بر پایه قانون را با تاسی از غرب وارد ایران کند و جریان روحانیون این آموزه ها را با قرائت اسلامی بازآفرینی کرد و با بسیج قشر مردمی توانستند، مشروطه را به پیروزی برسانند.کلیدواژه ها
نهضت مشروطه, روحانیت, روشنفکری, مشروطه خواهاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.