بررسی اثر تنش خشکی بلندمدت بر کمیت و کیفیت اسانس گونه های مختلف جنس Thymus spp
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: مجله اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی، دوره: 3، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_ECOPH-3-4_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 284
نویسندگان
دانشجوی دکتری اصلاح نباتات، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
استاد، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
استادیار ،مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، اصفهان، ایران
استادیار ،مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، اصفهان، ایران
استادیار ،گروه مهندسی کشاورزی، پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
دانشیار ،گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
گونه های جنس آویشن (Thymus L.) از مهم ترین گیاهان دارویی هستند که به دلیل سنتز متابولیت های ثانوی تیمول و کارواکرول، مصارف گسترده دارویی دارند. در این تحقیق اثر تنش خشکی بر کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس هشت گونه از آویشن مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل با سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی در دو سطح آبیاری ۲۵ و ۵۰ درصد به ترتیب مربوط به تنش های خشکی ملایم و شدید نسبت به ظرفیت زراعی، در سال ۱۳۹۳ و در دانشگاه شهرکرد انجام شد. سرشاخه های گلدار گیاه از فاصله پنج سانتی متری سطح خاک گلدان برداشت و به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس گیری و ترکیب های تشکیل دهنده اسانس توسط دستگاه GC/MS شناسایی شدند. نتایج نشان داد تنش خشکی تاثیر معنی داری بر میزان بازده اسانس داشته و در بین گونه ها، به ترتیب گونه T. vulgaris از بیشترین میزان اسانس (۶۹/۲ درصد) و گونه T. migricus با بازده (۴۹/۰ درصد) از کمترین میزان برخوردار بود. بیشترین مقدار تیمول (۸۵/۴۲ و ۴۱/۴۲ درصد) به ترتیب متعلق به گونه های: T. daenensis و T. kotschyanus، بیشترین مقدار کارواکرول (۹/۲۸ درصد) در گونه T. armeniacus و ژرانیول با مقدار (۳۸/۴۱ درصد) در گونه T. trautvetterii گزارش شد. درصد تیمول در شرایط تنش خشکی شدید نسبت به تنش ملایم در گونه های T.kotschyanus، T. migricus و T. vulgaris بدون تغییر و در گونه های T. daenensis، T. armeniacus و T. lancifolius کاهش نشان داد. در مجموع اعمال تنش خشکی شدید بسته به نوع گونه، موجب کاهش یا افزایش بازده اسانس گردید و در مقایسه با تیمول، کارواکرول در گونه های مورد بررسی تحت تاثیر تنش خشکی شدید قرار نگرفتکلیدواژه ها
آویشن (Thymus), اسانس, تنش خشکی, تیمول, کارواکرولاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.