نسبت علوم شناختی و فلسفه اسلامی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: دوفصلنامه الهیات و فلسفه معاصر، دوره: 1، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JPURD-1-1_011
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 423
نویسندگان
دانشیار گروه معرفت شناسی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، ایران
چکیده
علوم شناختی، دانش مطالعه مغز، ذهن، هوش و فرآیندهای مرتبط با آنها است. دو وظیفه اصلی این دانش عبارت اند از: ۱. تولید مدل های توصیف کننده رفتار مغز انسان و عملکردهای شناختی، ۲. تبیین مقایسه سه عاملی پیچیده ذهن، مغز و رایانه. فرضیه اصلی و غالب این دانش این است که تفکر، پدیده ای «بازنمودگر» و «محاسباتی» است و البته این فرضیه، با انتقادات محققان غربی مواجه شده است. نوشتار حاضر با روش تحلیلی عقلی در صدد تبیین نسبت علوم شناختی و فلسفه اسلامی است و نشان داده است که برخی مبانی و رویکردهای رایج علوم شناختی، مشتمل بر: ۱. مادی انگاری و طبیعی گرایی ذهن یا نفس، ۲. انحصارگرایی در روش تجربی و علمی در مطالعات ذهن، ۳. جبرگرایی در کنش های انسانی، ۴. نسبی گرایی شناخت، و ۵. مادی انگاری شناخت، همگی با مباحث علم النفس و معرفت شناسی در فلسفه اسلامی در تقابل اند. با این حال، این قبیل تقابلات را نباید منفی و سلبی تلقی کرد، بلکه به گونه ای مثبت و ایجابی می توان از این تقابلات، ضرورت عطف توجه فزون تر محققان علوم شناختی به مباحث عقلی فلسفه اسلامی و بالعکس لزوم التفات بیشتر محققان فلسفه اسلامی به یافته های علوم شناختی را درک کرد.کلیدواژه ها
علوم شناختی, شناخت, معرفت, ذهن, نفساطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.