بررسی استفاده از آب آلوده به فلزات سنگین با آبیاری زیرزمینی در کشت کلزا

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مهندسی آبیاری و آب ایران، دوره: 12، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_WATER-12-2_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 412
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبدالمجید لیاقت

گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

محمد صالح

گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

مسعود پورغلام آمیجی

گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران.

علیرضا حسن اقلی

دانشیار موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

مهدی پورسعیدی

گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

چکیده

یکی از رهیافت های خروج از بحران آب، استفاده از آب­های نامتعارف و آلوده به فلزات سنگین است. در همین راستا، پژوهشی در سال­های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ در دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در قالب طرح فاکتوریل کاملا تصادفی با چهار تیمار، سه تکرار و مجموعا ۱۲ پلات آزمایشی در محیط لایسیمتری انجام شد. تیمارها شامل آبیاری سطحی با آب آلوده به فلزات سنگین (SRC)، آبیاری سطحی با آب معمولی یا تیمار شاهد (SRF)، آبیاری زیرزمینی با آب آلوده به فلزات سنگین (SBC) و آبیاری زیرزمینی با آب معمولی (SBF) بودند. بافت خاک داخل لایسیمترها لوم شنی، pH آن ۴/۷ و فلزات سنگین به کار رفته مس، روی و سرب بودند. نتایج نشان داد که بیشترین غلظت مس در تیمار SBC در عمق ۷۵ سانتی متری مشاهده شد که در مقایسه با بیشترین مقدار آن در تیمار SRC و عمق ۲۵ سانتی­متری، ۴۳ درصد کمتر بوده که این تفاوت در سطح پنج درصد معنی دار شد. همچنین بین بیشترین مقدار روی خاک در تیمار SRC و SBC بیش از ۲/۴ میلی گرم در کیلوگرم اختلاف وجود داشت و در آبیاری زیرزمینی ۳۲ درصد روی کمتری جذب خاک شد که این اختلاف در سطح پنج درصد معنی دار شد. متوسط مقدار جذب مس توسط گیاه در تیمار SRC برابر با ۹۷/۴ میلی گرم در کیلوگرم بود که در مقایسه با تیمار شاهد و SBC به ترتیب ۸۰ و ۷۰ درصد افزایش جذب مس رخ داد و این تفاوت در سطح یک درصد معنی دار شد. به طورکلی می توان بیان کرد که حرکت از بالا به پایین (SRC) نسبت به حرکت از پایین به بالای فلزات سنگین (SBC)، بیشتر بوده و این موضوع قابلیت استفاده از آب آلوده به فلزات سنگین در آبیاری زیرزمینی را نشان می دهد.

کلیدواژه ها

آلودگی خاک, لایسیمتر, آب نامتعارف, عناصر کمیاب, سطح ایستابی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.