شبیه سازی عددی آبخوان دشت بیجار- دیواندره با استفاده از کد MODFLOW و بررسی تاثیرات خشکسالی بر تغییرات کمی آن
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه محیط زیست و مهندسی آب، دوره: 8، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JEWE-8-1_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 487
نویسندگان
استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سنندج، ایران
چکیده
بهدلیل افزایش جمعیت، سطح رفاه، توسعه صنایع و کشاورزی در کنار تغییرات اقلیمی، همواره انتظار رفتاری متغیر از منابع آب زیرزمینی در طول زمان از جهت کمی و کیفی می رود. بنابراین بررسی تغییرات کمی و کیفی آب زیرزمینی جهت مدیریت آن ضروری به نظر می رسد. بدین منظور در این پژوهش به بررسی تغییرات کمی آب زیرزمینی دشت بیجار- دیواندره با کد MODFLOW موجود در نرم افزار GMS پرداخته شد. شبیه سازی آبخوان برای یک دوره شش ساله و گام ماهانه از مهر سال ۱۳۸۹ تا خرداد سال ۱۳۹۵ انجام و شاخص خشک سالی SPI نیز برای دوره آماری ۱۳۶۶- ۱۳۹۴ محاسبه شد. نتایج شبیه سازی آب زیرزمینی نشانداد که در طول دوره شبیه سازی سالانه در حدود m ۵/۰ افت در آبخوان ایجادشده که شدت آن در ناحیه های مختلف متفاوت بود. لذا، با توجه به افت ایجادشده و با در نظر گرفتن مساحت و مقدار متوسط ضریب ذخیره آبخوان موردنظر، سالانه در حدود mm۳ ۱/۱ از حجم آبخوان کاسته شده است. نتایج به دست آمده نشانگر آن است که اگر همچنان روند مدیریت کنونی ادامه یابد، در طول چند سال آینده شاهد افت شدید آبخوان و خسارت جبران ناپذیری خواهیم بود. نتایج شاخص SPI نیز حاکی از وضعیت خشک سالی نزدیک نرمال بوده و این بدان معنی است که خشک سالی تاثیر بسیار کمتری در تراز آب زیرزمینی آبخوان موردنظر در سالهای مختلف داشته است. ازاین رو، جهت حفظ آبخوان موردنظر، بررسی سناریوهای مدیریتی نظیر تغذیه مصنوعی، کاهش برداشت ها، تغییر الگوی کشت در منطقه پیشنهاد می گردد.کلیدواژه ها
آب زیرزمینی, آبخوان, کردستان, شاخص SPI, مدل مفهومیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.