نگاهی به آخرین فرهنگ عربی به فارسی در عصر قاجار
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: مجله نثر پژوهی ادب فارسی، دوره: 23، شماره: 48
- کد COI اختصاصی: JR_JLL-23-48_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 338
نویسندگان
گروه زبان و ادبیات عرب، دانشکده زبان و ادبیات، دانشگاه یزد، یزد، ایران
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده زبان و ادبیات، دانشگاه یزد، یزد، ایران
گروه زبان و ادبیات عرب، دانشکده زبان و ادبیات، دانشگاه یزد، یزد، ایران
چکیده
چکیده در لا به لای میراث مکتوب برجای مانده از گذشته، گاه به نسخه های ارزشمندی برمی خوریم که به دلایلی، ناشناخته و مغفول مانده اند. یکی از این آثار نسخه خطی «جامع اللغات» اثرملامحمدجعفر ندوشنی است که از آن تنها نسخه ای منحصر به فرد و به خط خود مولف در دست است. وی این فرهنگ سه-جلدی را در سال ۱۲۵۸ قمری، در دوران حکومت محمد شاه قاجار، به پایان برده است. این فرهنگ از گونه ی فرهنگ های دوزبانه ای است که بر پایه «صحاح» و «قاموس» و با بهره گرفتن از فرهنگ های دیگر، از عربی به فارسی برگردان شده است. مولف درتصنیف این فرهنگ، در مقابل واژگان عربی، معانی فارسی آن را ذکرکرده که از جانب خود اوست و در میان این مترادفات دو زبانه، واژه های فارسی خالص نیزدیده می شود که یکی از ارزشهای شاخص این فرهنگ به شمار می رود و از طریق آنها می-توان گویشها و لغات اصیل فارسی را شناخت. پژوهش حاضر، با شیوه تحلیلی- توصیفی، به بررسی ویژگیهای نوشتاری، ساختاری و زبانی این نسخه پرداخته و سپس لغزشها و ارزشهای آن را بیان می کند. ازویژگیهای مهم این کتاب استفاده از جملات ساده، کوتاه و پرهیز از زبان غامض و دیریاب و دوری از لفاظی و تکلف است و از نظر ساختار نیز دنباله رو فرهنگ های قبل از عصرخویش است و در آن، برخی مختصات نوشتاری به شیوه پیشینیان به چشم می خورد که از نظر معادل یابی های فارسی برای لغات عربی ارزشمند است.کلیدواژه ها
فرهنگ دوزبانه , جامع اللغات , ملامحمدجعفر ندوشنی , ویژگیهای ساختاری و زبانیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.