بررسی شاخص های تحمل و حساسیت تاج خروس علوفه ای (.Amaranthus hypochondriacus L) تحت شرایط کم آبی از طریق تجزیه به مولفه اصلی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه تنش های محیطی در علوم زراعی، دوره: 14، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_ESCS-14-4_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 338
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علیرضا احرار

دانشجوی دکترا، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج

فرزاد پاکنژاد

استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج

سید علی طباطبایی

دانشیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد

فیاض آقایاری

استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج

الیاس سلطانی

دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات (پردیس ابوریحان)، دانشگاه تهران، تهران

چکیده

به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف کم ­آبیاری بر کیفیت و کمیت عملکرد گیاه تاج خروس علوفه ای، آزمایشی در سال های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ از طریق تجزیه وتحلیل کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در یک مزرعه تحقیقاتی در یزد انجام شد. عامل اصلی این مطالعه سطوح مختلف آبیاری، پس از چهار سطح تخلیه مجاز رطوبتی آب قابل استفاده با مقادیر ۵۰، ۶۰، ۷۰ و ۸۰ درصد و عامل فرعی سه رقم مختلف گیاه تاج خروس علوفه ای شامل سیم، خارکووسکی و لوورا در نظر گرفته شد. پارامترهایی همچون عملکرد، بهره وری آب کشاورزی، نسبت وزن برگ به ساقه، قطر ساقه، ارتفاع بوته و درصد پروتئین خام ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که افزایش فواصل آبیاری در مقایسه با تیمار آبیاری هنگام ۵۰ درصد تخلیه آب زمین که به میزان ۵۳.۶۵ تن بر هکتار عملکرد علوفه تر داشت، سبب کاهش به ترتیب ۲۲، ۴۵ و ۶۲ درصدی در عملکرد علوفه تر و همین طور سبب کاهش بهره وری آب، قطر ساقه و ارتفاع گیاه می گردد، درحالی که باعث افزایش درصد پروتئین خام و تا حدودی نسبت برگ به ساقه می گردد. علاوه بر این، برای تعیین مهم ترین شاخص های تنش از تجزیه وتحلیل مولفه های اصلی در سطوح مختلف کم ­آبیاری، میانگین هارمونیک و میانگین بهره وری به عنوان بهترین شاخص ها همراه با عملکرد علوفه خشک در شرایط تنش و بدون تنش، برای بررسی تحمل ارقام تاج خروس به شرایط کم آبی انتخاب شد. با توجه به یافته های میانگین های هارمونیک و بهره وری، نتیجه گرفته شد درحالی که رقم لوورا در شرایط بدون تنش و حتی با بروز تنش ملایم عملکرد بهتری داشت، ولی رقم سیم در شرایط تنش کم آبی متوسط و شدید، پایداری عملکرد بهتری از خود نشان داد.

کلیدواژه ها

آمارانت, بای پلات, پروتئین خام, عملکرد علوفه, کم آبی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.