واکاوی تاثیر سامانه کم فشار سودانی بر بارش های رگباری ناحیه کوه پایه ای داخلی ایران

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیای طبیعی، دوره: 10، شماره: 35
  • کد COI اختصاصی: JR_JOPG-10-35_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 174
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محسن فنودی

دانشجوی دکتری آب و هواشناسی دانشگاه یزد،یزد، ایران

کمال امیدوار

استاد گروه جغرافیای طبیعی(آب وهوا شناسی) دانشگاه یزد ،یزد، ایران

احمد مزیدی

دانشیارگروه جغرافیای طبیعی( آب وهوا شناسی) دانشگاه یزد ،یزد، ایران

چکیده

     سامانه های همدیدی گوناگونی از قبیل پرفشار سیبری، کم فشار مدیترانه، کم فشار سودانی و موسمی هندوستان اقلیم ایران را تحت تاثیر خود قرار می دهند. در این پژوهش تغییرات فشار هسته مرکزی سامانه کم فشار سودانی برای پاسخ به این پرسش که آیا در دوره آماری این سامانه بر بارش های رگباری ناحیه کوهپایه ای داخلی ایران تاثیری داشته، مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه طی دوره ۳۰ ساله آماری ۱۹۸۵ الی ۲۰۱۴، آمار رگبار های ایستگاه های همدید منطقه که توسط کد های دیده بانی ۸۰ الی ۹۹ در این ایستگاه ها ثبت و گزارش می گردند، استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و همچنین داده­های فشار سطح دریا از مرکز پیش بینی محیطی آمریکا اخذ و طول و عرض جغرافیایی کانون تشکیل سامانه کم فشار سودانی، مورد واکاوی و مطالعه قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در فصل زمستان میانگین تعداد و مقدار بارش های رگباری در ایستگاه های همدید منطقه، در طول دوره آماری کاهش یافته و همچنین فشار هسته مرکزی سامانه کم فشار سودانی نیز نشان می دهد که در فصل زمستان دارای تغییرات معنی دار در راستای تضعیف عملکرد بارش رگبارها بوده و از تعداد و بارش آنها کاسته شده است و از لحاظ مکانی در طول جغرافیایی آن تغییر معنی داری رخ نداده ولی عرض جغرافیایی آن به عرض های پایین تر منتقل شده است که جابجایی جنوب سوی آن می تواند فرآیند ادغام آن با سامانه های مدیترانه ای و در نتیجه بارش ها را تضعیف نماید. تغییرات در فشار هسته مرکزی کم فشار سودانی در پائیز، در راستای افزایش میزان بارش رگبارها علی رغم ثابت بودن تعداد رگبارها در منطقه مورد مطالعه است. طول جغرافیایی محل تشکیل هسته مرکزی سامانه کم فشار سودانی در پائیز دارای تغییرات معنی داری بوده است. همچنین این سامانه از لحاظ عرض جغرافیایی در فصل پاییز تغییرات معنی دار نداشته ولی علامت مثبت نشان می دهد که به سمت عرض های بالاتر و شرق متمایل شده است که موجب افزایش تاثیرگذاری این سامانه در فصل پائیز بر روی ناحیه کوه پایه ای داخلی ایران شده است.

کلیدواژه ها

کم فشار سودانی, آزمون من کندال, بارش رگباری, ناحیه کوه پایه ای داخلی, ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.