رشد و افول شهر سیرجان در سده های میانی اسلامی برپایه شواهد تاریخی و باستان شناسی؛ نقش حکومت ها، اقتصاد و محیط

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات تاریخ فرهنگی، دوره: 11، شماره: 43
  • کد COI اختصاصی: JR_CHIST-11-43_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 158
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید امیرحاجلو

Tarbiat Modares University

چکیده

  سعید امیرحاجلو[۱]   چکیده سیرجان یکی از ولایات بزرگ کرمان بود و از سده ی ۶ق در قلعه سنگ گسترش یافت. اما در سده ی ۹ق به تدریج متروک شد. پرسش این است که چه متغیرهایی بر رشد و افول سیرجان در سده های میانی اسلامی اثر گذاشته اند؟ داده های این تحقیق حاصل بررسی منابع تاریخی و کاوش باستان شناختی در قلعه سنگ است و پژوهش به شیوه ی تحلیلی صورت گرفته است. بر پایه ی نتایج، احتمالا ترک شهر اولیه ی سیرجان پیامد هجوم غزها بود و اقدامات ملوک شبانکاره در اواخر سده ی ۶ق باعث انتقال آن به قلعه سنگ شد. موقعیت سیرجان در شاهراه های جنوبی به عنوان یک «شهر میانی»، مواد معدنی و منابع زیستی مناسب سبب توسعه ی آن به ویژه در سایه ی حکومت های مقتدر قراختائیان و آل مظفر شد. همچنین، شاخصه های «مکان، امنیت و راهبرد حاکمان»، سیرجان را به یک مرکز اقتصادی تبدیل کرد. اما اختلافات به وجود آمده در اواخر دوره ی آل مظفر، حمله ی تیمور و سلطان حسین بایقرا افول و ترک آن را در پی داشت.   [۱].  استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه تربیت مدرس، (s.amirhajloo@modares.ac.ir) تاریخ دریافت: ۰۶/۰۳/۱۳۹۹، تاریخ تایید: ۱۴/۰۲/۱۴۰۰

کلیدواژه ها

Old City of Sirjan, Qala-Sang, Islamic City, Formation and Expansion of the City, Decline of the City., واژه­های کلیدی: شهر کهن سیرجان, قلعه سنگ, شهر اسلامی, شکل گیری و گسترش شهر, افول شهر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.