اثر روش های مختلف خاک ورزی و میزان بقایای گیاهی بر عملکرد، اجزای عملکرد و بازده اقتصادی گندم

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 6، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_CRGU-6-3_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 405
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حمیدرضا کمیلی

دانشجوی دکتری، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی پردیس بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

پرویز رضوانی مقدم

استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

مسعود قدسی

استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

مهدی نصیری محلاتی

استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

محمدرضا جلال کمالی

استادیار پژوهش، دفتر مرکز CIMMYT در ایران، تهران، ایران

چکیده

به­منظور مطالعه اثر روش­های مختلف خاک­ورزی و میزان بقایای گیاهی بر عملکرد، اجزای عملکرد و بازده اقتصادی گندم، آزمایشی به­صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی گناباد در سال زراعی ۹۲-۱۳۹۱ اجرا شد. سه روش خاک­ورزی شامل ۱- خاک­ورزی متداول (شخم + دیسک + تسطیح + ایجاد فارو + کاشت با خطی­کار)، ۲- کم­خاک­ورزی (دیسک + ایجاد فارو + کاشت با خطی­کار) و ۳- بی­خاک­ورزی (کاشت با بذرکار کشت مستقیم) در کرت­های اصلی و سه مقدار بقایای گیاهی شامل بدون بقایا، حفظ ۳۰ درصد بقایا و حفظ ۶۰ درصد بقایا در کرت­های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر روش­های خاک­ورزی و میزان بقایا بر تجمع ماده خشک، عملکرد زیست­توده، عملکرد دانه و شاخص برداشت معنی­دار نشد. اثر خاک­ورزی در سطح احتمال ۵ درصد فقط بر تعداد سنبله در متر مربع معنی­دار بود. بیشترین عملکرد زیست­توده از تیمار بی­خاک­ورزی به­دست آمد. با افزایش میزان بقایا از صفر به ۶۰ درصد، عملکرد زیست­توده و عملکرد دانه به­طور نسبی افزایش یافت و بیشترین مقادیر آنها از تیمار حفظ۶۰ درصد بقایا حاصل شد، به­طوری­که بیشترین عملکرد دانه از تیمار توام خاک­ورزی متداول با کاربرد ۶۰ درصد بقایا به­دست آمد. از نقطه نظر اقتصادی، تیمار خاک­ورزی متداول با حذف بقایا برترین بود و تیمار کم­خاک­ورزی با حفظ ۳۰ درصد بقایا در رتبه دوم قرار گرفت و در مقایسه با دیگر تیمارهای خاک­ورزی و حفظ بقایا از درآمد خالص بالاتر و نرخ بازده بیشتری برخوردار بودند.

کلیدواژه ها

بدون خاک ورزی, خاک ورزی متداول, درآمد خالص, عملکرد دانه, کشاورزی حفاظتی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.