ارزیابی لاین های خویش آمیخته نوترکیب برنج (Oryza sativa L.) ایرانی به تنش شوری در مرحله رویشی
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 9، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_CRGU-9-4_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 422
نویسندگان
دانش آموخته دکتری، گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، پردیس دانشگاهی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
دانشیار، گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
دانشیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد، گنبد کاووس، ایران
استاد، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد، گنبد کاووس، ایران
چکیده
تنش شوری یکی از عوامل محدود کننده تولید در بسیاری از گیاهان زراعی از جمله برنج است. هدف از اجرای این تحقیق، بررسی واکنش ۸۹ لاین خویشآمیخته نوترکیب حاصل از تلاقی دو رقم برنج ایرانی طارم محلی و خزر تحت دو شرایط بدون تنش و تنش شوری هشت دسیزیمنس بر متر در مرحله رویشی بود. آزمایش بهصورت گلدانی و در شرایط هوای آزاد در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب تحت دو شرایط بدون تنش و تنش شوری نشان داد که اثر لاین و برهمکنش لاین× تنش برای کلیه صفات مورد مطالعه معنی دار و نشاندهنده واکنش متفاوت لاینها در دو شرایط بود. نتایج تجزیه واریانس ساده نیز نشان داد که اختلاف بین لاینها در هر دو شرایط برای همه صفات در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. ارزیابی ضرایب همبستگی بین صفات نشان داد که تحت هر دو شرایط آزمایشی، بالاترین ضریب همبستگی بین دو صفت زیستتوده و وزن خشک ساقه وجود داشت. تجزیه رگرسیون گام به گام برای صفت زیستتوده تحت شرایط بدون تنش نشان داد که بهترتیب صفات طول ریشه، نسبت وزن ریشه به اندام هوایی، تعداد پنجه در روز ۱۲۰ و ارتفاع بوته در روز ۱۲۰، مهمترین صفات موثر بر زیستتوده بودند، در حالیکه تحت شرایط تنش شوری، علاوه بر این چهار صفت دو صفت سطح ریشه و حجم ریشه نیز بهعنوان صفات موثر بر زیستتوده شناسایی شدند. نتایج تجزیه به عاملها نیز نشان داد که تحت شرایط بدون تنش و تنش شوری، بهترتیب سه و پنج عامل مستقل و پنهانی، دلیل وجود همبستگی بین زیستتوده و سایر صفات در لاینها هستند. تجزیه خوشهای بهروش حداقل واریانس Ward تحت شرایط بدون تنش، لاینها را در چهار گروه قرار داد که گروه چهارم شامل لاینهای با ارزش بالاتر از میاتگین کل برای بیشتر صفات بود. تحت شرایط شوری نیز لاینها در سه گروه قرار گرفتند و لاینهای گروه اول دارای بیشترین مقدار زیستتوده و کمترین نمره ژنوتیپی و متحمل به شوری بودند. در کل نتایج این تحقیق نشان داد که لاینهای شماره ۶، ۹، ۱۳، ۱۴، ۱۷، ۱۸، ۲۳، ۲۴، ۳۴، ۳۹، ۴۴، ۴۵، ۶۸، ۷۹ و ۸۰ علاوه بر زیستتوده بالا، دارای مقادیر بالایی برای بیشتر صفات مورد مطالعه نسبت به سایر لاینها بودند و بنابراین میتوانند بهعنوان لاینهای متحمل به شوری در تحقیقات بعدی مورد توجه قرار گیرند.کلیدواژه ها
تجزیه به عامل ها, تجزیه خوشه ای, رگرسیون گام به گام, زیست تودهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.