گزینش لاین های نوترکیب پرمحصول و برتر نسل F۱۱ برنج با استفاده از روش گزینش شاخصی
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 10، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_CRGU-10-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 314
نویسندگان
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
استاد، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
چکیده
مهمترین هدف اصلاحی در بیشتر گیاهان زراعی، افزایش عملکرد دانه است، با اینحال ماهیت ژنتیکی پیچیده عملکرد و تاثیرپذیری آن از صفات دیگر موجب میشود که گزینش مستقیم بر مبنای عملکرد دانه چندان موفقیتآمیز نباشد. از اینرو، لازم است صفات دیگری با توارث سادهتر و وراثتپذیری بالاتر از عملکرد بهعنوان معیارهای گزینشی معرفی شوند تا گزینش غیرمستقیم بر مبنای آنها در نهایت بتواند موجب بهبود عملکرد دانه در جمعیت مورد مطالعه شود. هدف از این تحقیق، شناسایی و معرفی معیارهای گزینش مناسب بهمنظور اصلاح عملکرد دانه در یک جمعیت نسل F۱۱ برنج با استفاده از شاخص گزینش پایه بود. مواد گیاهی تحقیق، ۱۴۱ لاین نوترکیب نسل F۱۱ حاصل از تلاقی دو رقم برنج ایرانی سپیدرود و غریب بودند که در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان در سال ۱۳۹۷ کشت شدند. صفات مورد مطالعه شامل تعداد روز تا ۵۰ درصد گلدهی، تعداد روز تا رسیدگی، ارتفاع بوته، تعداد پنجه و تعداد خوشه در بوته، طول خوشه، تعداد دانه پر، پوک و تعداد کل دانه در خوشه، درصد باروری خوشه، وزن هزار دانه، طول، عرض و شکل دانه و عملکرد دانه بود. نتایج تجزیه علیت فنوتیپی و ژنوتیپی نشان داد که صفات تعداد خوشه در بوته، تعداد دانه پر در خوشه و وزن هزار دانه دارای بیشترین اثر مستقیم مثبت و معنیدار بر عملکرد دانه بودند. بررسی شاخصهای انتخاب پایه و مقایسه آنها بر مبنای معیارهای مختلف ارزیابی شده، بهویژه میزان پیشرفت ژنتیکی هر یک از صفات و سودمندی نسبی گزینش بر مبنای شاخص در مقایسه با گزینش مستقیم بر مبنای عملکرد دانه، نشان داد که استفاده از شاخصهای گزینش پایه بر مبنای ضرایب همبستگی فنوتیپی و ژنوتیپی معنیدار با عملکرد دانه و نیز ضرایب علیت صفات تعداد خوشه در بوته، تعداد دانه پر در خوشه و وزن هزار دانه، مطلوبترین شاخصها جهت گزینش لاینهای پرمحصول در جمعیت نسل F۱۱ مورد مطالعه بودند.کلیدواژه ها
پیشرفت ژنتیکی, تجزیه علیت, سودمندی نسبی, همبستگی ژنوتیپیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.