تاثیر ویژگی های مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات بر سواد اطلاعاتی در افراد مادرزاد دیجیتال

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی، دوره: 10، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_LIRJ-10-2_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 362
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی اکبر خاصه

استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور

حیدر مختاری

استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور

صغری لامعی راوندی

کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور

مولود داودیان

کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور

چکیده

مقدمه: برخی پژوهشگران افراد مادرزاد دیجیتال را دارای توانایی­های طبیعی همپوشان با قابلیت­های سواد اطلاعاتی دانسته­اند. هدف از این پژوهش ارزیابی میزان تاثیر ویژگی­های افراد مادرزاد دیجیتال (از قبیل مالکیت بر ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا)، تجارب فاوا، اعتماد به نفس اینترنتی، و تعداد شرکت در دوره­های فاوا) بر سطح سواد اطلاعاتی آنان بود. روش­ شناسی: جامعه آماری این پیمایش کاربردی، ۲۶۱۰ نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه بین­المللی امام خمینی (ره) قزوین در مقاطع تحصیلات تکمیلی بود که ۳۳۶ نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و ۲۵۵ نفر به طور کامل در آزمون شرکت و پرسشنامه­ای ۷۵ گویه­ای مربوط به متغیرهای تحقیق را تکمیل کردند. برای بررسی فرضیه­های تحقیق از روش معادلات ساختاری و تحلیل مسیر در نرم­افزارهای SPSS ۲۲.۰  و SmartPLS ۳.۰ استفاده شد. یافته­ ها: مالکیت بر/کاربرد ابزار فاوا به­طور مستقیم و همچنین به­صورت غیرمستقیم از طریق اعتمادبه نفس اینترنتی، بر سواد اطلاعاتی تاثیری معنا­دار ندارد؛ ولی از طریق تجارب فاوا دارای تاثیر معنا­داری بر سواد اطلاعاتی است. گذراندن دوره­های فاوا به صورت مستقیم بر سواد اطلاعاتی تاثیر دارد؛ ولی از طریق تجارب فاوا و نیز از طریق اعتماد به نفس اینترنتی بر سواد اطلاعاتی تاثیری ندارد. تجارب فاوا از طریق اعتماد به نفس اینترنتی دارای تاثیر معنا­داری بر سواد اطلاعاتی است و اعتمادبه نفس در استفاده از اینترنت به­صورت مستقیم بر سواد اطلاعاتی تاثیر معنا­دار دارد. نتیجه­: نتایج حاصل از تحلیل داده­ها، ضمن تایید نسبی برخی از وجوه روابط متغیرهای مورد پژوهش، نشان داد که نمی­توان ویژگی­های افراد نسل مادرزاد دیجیتال را عامل ارتقای سواد اطلاعاتی آنان دانست. از این رو، لازم است برنامه­های درسی با مباحث سواد اطلاعاتی به کمک افراد متخصص تلفیق و به این نسل آموزش داده شود.

کلیدواژه ها

سواد اطلاعاتی, مادرزاد دیجیتال, دانشجویان, فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا), دانشگاه بین المللی امام خمینی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.