بازسازی تغییرات شبکه هیدروگرافی پیرامون دماوند براساس داده های مورفومتری و رسوب شناسی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های دانش زمین، دوره: 11، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_ESRJ-11-2_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 415
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابوطالب محمدی

گروه جغرافیا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مجتبی یمانی

گروه جغرافیا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

ابراهیم مقیمی

گروه جغرافیا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

ابوالقاسم گورابی

گروه جغرافیا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

سید محمد زمانزاده

گروه جغرافیا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

یکی از عوامل زمین­ساختی که نقش قابل ­توجهی در شکل­زایی دارد، آتشفشان­ها و مواد مذاب ناشی از آن­ها است. فوران­های آتشفشانی باعث دگرشکلی مورفولوژی و ایجاد ساختمان لندفرمی جدید می­شود. آتشفشان دماوند با فوران­های متوالی خود، طی کواترنری تغییرات قابل­ توجهی در پیرامون خود ایجاد نموده است. در این پژوهش، نقش گدازه­های دماوند در تغییر مسیر رودخانه­ها مورد بررسی قرار گرفته ­است. برای دستیابی به این هدف، روش تحلیلی و بازسازی زمانی تغییرات به­ کار گرفته شده­اند. تکنیک کار بر مقایسه مورفومتری رودخانه­ها و دامنه­های مشرف به دره­ها به سه روش: مقایسه ارتفاع و ضخامت رسوبات ­آبرفتی، تعیین حدود گسترش رسوبات رودخانه­ایی و دریاچه­ایی و بازیابی آخرین حد ارتفاعی گدازه­های مشرف به دره­ها استوار است. رودخانه هراز به­طور متوسط ۴ کیلومتر، رودخانه دلیچای ۳ کیلومتر و رودخانه لار ۲ کیلومتر بر اثر گدازه­های دماوند به­ مرور و طی فوران­های متوالی تغییر مسیر داده­اند. مسیر رودخانه­ها عمدتا پس ­از شکل گیری دریاچه­ها بر اثر انسداد دره­ها و شکسته­ شدن سد ایجاد شده­اند. قابل ذکر است که سطح اساس رودخانه­های مذکور حدود ۱۰۰ متر بالا آمده ­است.

کلیدواژه ها

تغییر مسیر رود, دماوند, دیرینه ژئومورفولوژی, رود هراز

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.