کودهای زیستی فسفره و ضرورت توسعه آن ها درکشور

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: دوفصلنامه مدیریت اراضی، دوره: 2، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_LMJ-2-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 340
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فرهاد رجالی

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب

هادی اسدی رحمانی

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب.

کاظم خاوازی

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب

احمد اصغرزاده

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب.

اشرف اسمعیلی زاد

کارشناس ارشد موسسه تحقیقات خاک و آب

چکیده

طبیعت خاک­های کربناتی که بخش عمده­ای از اراضی زراعی و باغی کشورمان را نیز شامل می شود، باعث شده تا استفاده از کودهای شیمیایی فسفره از کارآیی کمی در این­گونه اراضی برخوردار بوده و بدین دلیل کشاورزان برای حصول نتیجه مورد نظر هر ساله مقادیر متنابهی از این نهاده شیمیایی را به اراضی زیر کشت اضافه نمایند. محدودیت منابع فسفر در دنیا و قیمت روز­ افزون کودهای فسفره، واردات آنها را به کشور با مشکل روبرو ساخته و مصرف بی­رویه آنها در کشور آلودگی­های زیست محیطی را به دنبال داشته است. چنانچه بتوان فسفر تجمع یافته در خاک را به فرم قابل استفاده گیاه تبدیل نمود، می­توان ضمن کاهش مصرف کودهای فسفره رشد و عملکرد مناسب گیاهان را نیز تضمین نمود. گروهی از ریز­جانداران خاکزی اعم از قارچ­ها و باکتری­ها این توانایی را دارند که با استفاده از مکانیسم­های ویژه­ای در میکروسایت­های خاک اطراف ریشه گیاهان، فسفر را از فاز تثبیت شده خارج نمایند. جداسازی، شناسایی، تکثیر و فرمولاسیون این ریز­جانداران اساس و پایه تولید نوع جدیدی از کودهای زیستی به نام کودهای بیولوژیک فسفره را تشکیل داده است. در کشورهای توسعه یافته هم اکنون این نوع فرآورده­های زیستی از فرم تک کاربردی خارج شده و فرمولاسیون­های جدید حاوی چند نوع ریز­جاندار متفاوت با کاربردهای مختلف از جمله تامین عناصر مورد نیاز گیاه به ویژه فسفر و افزایش مقاومت گیاه میزبان به انواع تنش­های زنده و غیر زنده می ­باشد. سابقه استفاده از این نوع فرآورده­های زیستی در کشور به یک دهه قبل بر می­گردد. انواعی از ریز­جانداران به کار گرفته شده در کشور شامل ریز­جانداران اکسیدکننده گوگرد، ریز­جانداران حل­کننده فسفات و قارچ­های میکوریزی بوده­اند. نتایج پژوهش­های صورت گرفته در ارتباط با این نوع نهاده­های زیستی نشان داده است که دامنه تاثیر آنها بسته به نوع گیاه میزبان و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک متفاوت بوده و کاربرد آنها توانسته است ۲۵ تا ۵۰ درصد از نیاز فسفره گیاه میزبان را تامین نمایند. حرکت به سمت استفاده از تکنولوژی­های مدرن برای تولید این ریز­جانداران و استفاده از فرمولاسیون­های جدید می­تواند ضمن افزایش زمینه کاربرد این ترکیبات زیستی در کشور، زمینه مناسبی را برای کاهش مصرف کودهای شیمیایی فسفره فراهم آورد.

کلیدواژه ها

فسفات های نامحلول, تلقیح, قارچ های میکوریزی, ریز جانداران حل کننده فسفات

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.