ارزیابی تاثیر رگه های سبز چشم اندازها بر تنوع زیستی بوم نظام های زراعی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کشاورزی، دوره: 13، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_AGRY-13-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 461
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا رستمی

گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.

علیرضا کوچکی

گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

پرویز رضوانی مقدم

گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

مهدی نصیری محلاتی

گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

چکیده

اعمال شیوه­های مدیریت فشرده بوم نظام های زراعی، تنوع زیستی را به ویژه در حواشی زمین­های زراعی به شکل نگران کننده­ای کاهش داده است. هدف این مطالعه، ارزیابی پوشش گیاهی موجود در عناصر زیستگاهی نواری، موسوم به رگه­های سبز در یک چشم­انداز زراعی در شهرستان گیلانغرب استان کرمانشاه بود. ابتدا نقشه عوارض ساختاری چشم­انداز مورد بررسی تهیه شد و سپس انواع حواشی زمین­های زراعی به هفت گروه زمین های زراعی، راه­ها، نهرهای دائمی و غیردائمی، حاشیه های هم جوار با زیستگاه های طبیعی، حاشیه های بین دو زمین زراعی و رگه های سبز درختی تقسیم گردید. گونه­های گیاهی موجود بر مبنای پاسخ به میزان فشردگی استفاده از زمین به دو گروه شامل گونه­های متحمل زراعی و گونه­های ارزشمند طبیعی طبقه بندی شد. فاکتور­های مربوط به تنوع در عوارض ساختاری چشم­انداز تغییرات در غنای گونه­ای گیاهان متحمل زراعی و ارزشمند طبیعی را در مقیاس ۲ × ۲ مترمربعی توضیح دادند. بیشترین غنای گونه­ای کل در زمین­های زراعی (۴۳ گونه) و بعد از آن در حاشیه­های هم جوار با زیستگا­ه­های طبیعی (۳۷) ثبت شد. بیشترین مقدار شاخص تنوع شانون وینر و بریلیون در گروه گیاهان متحمل زراعی، مربوط به حاشیه­های­ مابین­دو زمین ­زراعی (به ترتیب ۰۳/۲ و ۸۵/۱) و پس از آن حاشیه­های هم جوار با زیستگاه­های طبیعی (۴/۱ و ۲۷/۱) بود؛ و در گروه گیاهان ارزشمند طبیعی، بیشترین مقادیر این شاخص­ها برای زمین­های زراعی (۰۸/۳ و ۵۲/۲) و حاشیه­های هم جوار با زیستگاه­های طبیعی (۰۸/۳ و ۵۲/۲) مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج این مطالعه، نقش قابل توجه عناصر نیمه طبیعی موسوم به رگه­های سبز چشم انداز را در ارتقای غنای گونه­های ارزشمند طبیعی، تایید می­کند.

کلیدواژه ها

شاخص های تنوع زیستی, عناصر زیستگاهی نواری, گیاهان ارزشمند طبیعی, گیاهان متحمل زراعی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.