تحلیل نمایه و تطبیق آن با براعت استهلال در "خسرو و شیرین" و "لیلی و مجنون" نظامی

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: فصلنامه فنون ادبی، دوره: 8، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_LIAR-8-3_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 417
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبدالله واثق عباسی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

محمدامیر مشهدی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

مهدی رستمی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

چکیده

اصطلاح نمایه را نخستین بار رولان بارت فرانسوی در نیمه دوم سده بیستم میلادی وارد حوزه روایت­شناسی کرد. از نگاه بارت ساختارگرا، نمایه یکی از انواع کارکردها در متن روایی است. این گونه، هرچند از نظر کنشی ضعیف است، برای تقویت فضا و رنگ و روانشناسی شخصیت­ها، واحد بسیار ضروری و تکمیلی روایت است. نمایه با این­که از دل ادبیات داستانی مدرن غرب باز نموده شده، در ادبیات کلاسیک فارسی نیز وجود داشته است. نمایه گاه با صنعت بدیعی براعت استهلال مطابقت دارد که نمونه­های فراوانی از آن را می­توان در متون داستانی کلاسیک فارسی مشاهده کرد. نظامی نیز در منظومه­های خسرو و شیرین و لیلی و مجنون از نمایه چه در قالب براعت استهلال و چه غیر از آن، هوشمندانه استفاده کرده است.در این دو منظومه، عناصر براعت استهلال و نمایه با موضوع و فضای داستان کاملا هم­خوانی دارد.

کلیدواژه ها

بارت, نمایه, براعت استهلال, نظامی, خسرو و شیرین, لیلی و مجنون

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.