خوانش قصیده «رحله ثانیه لجلجامش» جواد الحطاب؛ بر اساس رهیافت نشانهشناسی مایکل ریفاتر

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله لسان مبین، دوره: 12، شماره: 43
  • کد COI اختصاصی: JR_LEM-12-43_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 618
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه تنها

دانشگاه شهید مدنی اذربایجان

مهین حاجی زاده

دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

ابوالحسن امین مقدسی

استاد دانشگاه تهران

عبدالاحد غیبی

عضو هیات علمی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

رهیافت نشانهشناسی مایکل ریفاتر متکی بر ساختارگرایی و واکنش خواننده است و در پی بررسی ارجاع نشانهها به یکدیگر در درون متن برای ایجاد شبکهای بههم پیوسته از نشانهها است. اساس این نظریه کشف شبکه معنایی شعر بر پایه تفسیر بر اساس توانش ادبی خواننده است و میکوشد خاستگاه متن را از طریق عبور از خوانش اکتشافی به خوانش پسکنشانه کشف نماید. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی در صدد تحلیل و بررسی فرآیندهای نشانهپردازی قصیده «رحله ثانیه لجلجامش» جواد الحطاب بر اساس نظریه ریفاتر برای دریافت لایههای پنهان متن است. سه انباشت جستجو و حرکت، ویرانی و نابودی، و غربت و هجران معنابنهای اصلی قصیده را تشکیل میدهد و چهار منظومه توصیفی فقر و بدبختی، مرگ و ایستایی، تاریکی و اختناق و دست یافتن به رستاخیزی و بیداری بیانگر فضای فکری حاکم بر قصیده است. هیپوگرامهای قصیده نیز بر محور ظلم و استکبار، اختناق و عدم آزادی بیان و اندیشه، سایه افکندن ناامیدی بر جامعه و تلاش برای رستاخیز و انقلاب میچرخد و ماتریس ساختاری قصیده با دغدغه و نگرانی شاعر آغاز میشود و با جستجوی هادی و منجی ادامه یافته به ناامیدی و مرگ کشیده شده و در نهایت به رستاخیزی، نوزایی و امید منتهی میشود.

کلیدواژه ها

نشانهشناسی, مایکل ریفاتر, جواد الحطاب, رحله ثانیه لجلجامش, ماتریس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.