بهکارگیری روش ترکیبی FLQ-RAS در محاسبه جدول داده- ستانده چندمنطقهای در ایران
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، دوره: 24، شماره: 81
- کد COI اختصاصی: JR_IJER-24-81_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 381
نویسندگان
استاد، گروه توسعه و برنامه ریزی، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
مساله تعادل و عدم تعادل فضایی همواره یکی از دغدغههای سیاستگذاران و برنامهریزان منطقهای در ایران بوده است. تبیین این مساله نیازمند رعایت دو پیشنیاز است که تاکنون مورد توجه تحلیلگران منطقهای در ایران قرار نگرفته است؛ نخست شناخت پایههای نظری نظریههای فضاپذیر و فضاگریز و دوم بهکارگیری آمارهای یکپارچه و منسجم مانند جدول داده-ستانده چندمنطقهای. هدف اصلی مقاله حاضر واکاوی این دو پیشنیاز در کنار بهکارگیری الگوی چندمنطقهای با تاکید بر اثرات بازخوردی در سنجش تعادل و عدم تعادل فضایی است که حول سه سوال بررسی میشود: آیا رابطه مستقیمی میان اندازه GDp مناطق با اثرات سرریزی و بازخوردی آنها وجود دارد؟ کدامیک از مناطق نقش بیشتری در تعادل فضایی دارند؟ و در نهایت کدامیک از بخشهای اقتصادی، نقش بیشتری در برقراری تعادل فضایی کشور ایفا میکنند؟ در راستای پاسخ به این سه سوال براساس آخرین مصوبه شورای عالی آمایش سرزمین و با استفاده از روش ترکیبی FLQ-RAS برای نخستین بار در ایران جدول داده-ستانده ۹ منطقه در قالب ۷ بخش اقتصادی برای سال ۱۳۹۰ محاسبه شده است. یافتهها نشان میدهند: ۱- رابطه مستقیمی میان اندازه GDp و اثرات سرریزی مناطق وجود ندارد. ۲- اثرات بازخوردی مناطقی که اندازه GDp کمتر است، بیشتر بوده و بنابراین مناطق فوق نقش بیشتری در ایجاد تعادل فضایی در کشور ایفا میکنند و ۳- اثرات بازخوردی بخش صنایع وابسته به کشاورزی در هشت منطقه بیشتر از سایر بخشهای اقتصادی است و به این ترتیب بخش پیشران در برقراری تعادل فضایی در کشور بهشمار میرود.کلیدواژه ها
مدل داده-ستانده چندمنطقهای, تعادل و عدم تعادل فضایی, اثرات سرریزی و بازخوردی, روش ترکیبی FLQ-RASاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.