کارایی حل‌کنندگی فسفات سیانوباکتری‌های جداسازی‌شده از خاک‌های شالیزاری و تأثیر آن بر جذب فسفر و عملکرد برنج

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: دوفصلنامه زیست شناسی خاک، دوره: 7، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_SBJ-7-2_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 450
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

صاحب سودائی مشائی

استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد

ناصر علی اصغرزاد

استاد گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

قربانعلی نعمت زاده

استاد گروه اصلاح نباتات، پژوهشکده ژنتیک و زیستفناوری کشاورزی طبرستان، ساری

ندا سلطانی

استاد پژوهشکده علوم پایه کاربردی جهاد دانشگاهی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

چکیده

فسفر، یکی از عناصر پرمصرف و ضروری برای رشد گیاهان می­باشد که اغلب خاکها ذخایر کافی آن را داشته ولی مقادیر قابل استفاده آن برای گیاهان بسیار ناچیز است. یکیازروش­هایتأمینفسفرموردنیاز برنج در شرایط شالیزار، بهره­گیری از سیانوباکتری­های حل­کننده فسفات می­باشد زیرا اغلب سویه­های این گروه باکتری، ضمن استقرار مناسب در شرایط غرقابی، توان تثبیت بیولوژیک نیتروژن نیز دارند. در این تحقیق، پس از جداسازی سیانوباکتری­ها از اراضی شالیزاری گیلان، خالص­سازی و شناسایی مورفولوژیک و مولکولی (ژن 16S rDNA) جدایه­ها، توانایی حل­کنندگی فسفات آنها ارزیابی شده و سپس سویه­های برتر برای کشت گلدانی گیاه برنج (رقم طارم هاشمی) انتخاب شدند. آزمایش گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار سطح کود نیتروژن (صفر، 23/0، 35/0و 46/0 گرم اوره در گلدان) و هفت سویه سیانوباکتری و تیمار شاهد بدون باکتری در سه تکرار اجرا گردید. نتایج شناسایی مورفولوژیک و مولکولی، سویه­های جداسازی شده را در چهار راسته Chroococcales، Oscillatoriales، Nostocales و Stigonematales طبقه­بندی نمود. سویه Anabaena sp. GGuCy-17 نسبت به بقیه سویه­ها بالاترین توان حل­کنندگی فسفات (641 میلی­گرم بر لیتر) داشت و بعد از آن سویه Cylendrospermum sp. GGuCy-25 (130 میلی­گرم بر لیتر) قرار گرفت. بیشترین عملکرد دانه (6/15 گرم در گلدان)، بیشترین میزان جذب نیتروژن (3/14 گرم در گلدان) و فسفر (08/2 گرم در گلدان) در تیمار تلقیح شده با سویه Cylindrospermum sp. GGuCy-25 حاصل گردید. این سویه را می­توان همانند سویه­های برتر در بهبود رشد و عملکرد برنج بعد از آزمایش در شرایط شالیزار در تولید کود زیستی سیانوباکتری پیشنهاد نمود.

کلیدواژه ها

جذب فسفر, ژن 16S rDNA, سیانوباکتری‌های حل‌کننده فسفات, عملکرد برنج

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.