تحلیل خصوصیات هیدروژئومورفیک حوضه آبریز الندچای به منظور اولویتبندی زیر حوضه‌ها از نظر حساسیت سیل خیزی
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره: 9، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_GEH-9-1_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 341
نویسندگان
دانشگاه تبریز
دانشگاه تبریز
دانشگاه تبریز
دانشگاه تبریز
چکیده
تحقیق حاضر با هدف اولویتبندی زیر حوضه‌های حوضه آبریز الند چای واقع در استان آذربایجان غربی از نظر حساسیت سیلخیزی انجام گرفته است. برای نیل به این هدف، ابتدا حوضه آبریز الندچای بر اساس خصوصیات شبکه زهکشی و توپوگرافی و با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی (DEM) با قدرت تفکیک مکانی 5/12 متر به 15 زیر حوضه تقسیم شد. در مرحله بعد پارامترهای ژئومورفومتریک هر زیر حوضه از سه جنبه خصوصیات شبکه زهکشی (شامل رتبه آبراهه، تعداد آبراهه، طول آبراهه، تناوب آبراهه، نسبت انشعاب، طول جریان در روی زمین، تراکم زهکشی، بافت زهکشی، نسبت بافت، شماره نفوذ، ثابت نگه داشت کانال و ضریب رو)، پارامترهای شکلی حوضه (شامل مساحت، ضریب فشردگی، نسبت مدور بودن، نسبت کشیدگی، ضریب شکل و شاخص شکل) و خصوصیات برجستگی حوضه آبریز (شامل برجستگی، نسبت برجستگی، عدد سختی یا زبری و نسبت شیب) با به‌کارگیری قوانین ژئومورفولوژیکی هورتن، شوم و استرالر در محیط نرم‌افزار ArcGIS تهیه شدند. به‌منظور وزن دهی 22 پارامتر مورد بررسی در تحقیق حاضر از روش وزن دهی نوین SWARA استفاده شده و وزن نسبی هر یک از پارامترها برای 15 زیر حوضه مورد مطالعه مشخص گردید. نتایج وزن دهی و اولویتبندی نشان داد که زیر حوضه‌های 3، 1، 4 و 2 به ترتیب با وزن 142/0، 122/0، 091/0 و 087/0 بیش‌ترین وزن را داشته و از حساسیت سیلخیزی بالایی برخوردار می‌باشند. در مقابل زیر حوضه 13 با وزن نهایی 018/0 و زیر حوضه 6 با وزن 020/0 به ترتیب کم‌ترین وزن را از نظر 22 پارامتر مورد بررسی داشته و درنتیجه در طبقه خیلی کم از نظر حساسیت سیلخیزی قرار دارند.کلیدواژه ها
سیل, تحلیل هیدروژئومورفیک, اولویتبندی, GIS, SWARA, حوضه آبریز الندچایاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.