راهبردهای گذار از کشاورزی رایج به پایدار در ایران: - بهبود کارایی مصرف نهاده ها
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کشاورزی، دوره: 9، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_AGRY-9-3_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 359
نویسندگان
دانشگاه فردوسی مشهد
دانشگاه فردوسی مشهد
دانشگاه شهید باهنر کرمان
دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
بهبود کارایی مصرف نهادههای کشاورزی اولین مرحله برای گذار از کشاورزی رایج به کشاورزی پایدار می باشد. در این راستا مطالعه حاضر جهت بررسی وضعیت موجود کارایی استفاده از نهادههای مختلف وارائه راهکارهاییبه‌منظور افزایش کارایی استفاده از نهاده‌ها در بومنظامهای زراعی کشور صورت گرفت. بدین منظور، مطالعات انجام گرفته شامل 177 پژوهش در زمینه میزان و کارایی استفاده از نهادههای مختلف از منابع اطلاعاتی متنوع موجود استخراج و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بررسیها نشان داد که به‌طور کلی با افزایش میزان مصرف نهادههای مختلف در گروههای مختلف گیاهان زراعی، کارایی زراعی استفاده از نهاده‌ها کاهش یافت. شیب کاهش کارایی مصرف نیتروژن به‌ازای افزایش یک کیلوگرم از این نهاده برای گیاهان زراعی مختلف از 2/1 در گیاه سیب‌زمینی (Solanum tuberosum L.) تا 12/0 در گروه حبوبات متفاوت بود. این روند برای کارایی مصرف آب از 62/10 برای سیب‌زمینی تا 27/0 در چغندرقند (Beta vulgaris L.) حاصل شد. در منابع مختلف راهکارهای متفاوتی برای افزایش مصرف نهاده‌ها ارائه شده است. در زمینه بهبود کارایی مصرف نیتروژن، راهکارهایی همچون مدیریت نوع منبع کودی مورد استفاده، تقسیط کاربرد نیتروژن و همچنین محلولپاشی گزارش شده است. برای بهبود کارایی مصرف آب نیز به تغییر روش‌های آبیاری رایج به سمت آبیاری تحت فشار، استفاده از خاکپوشها و شخم کاهشیافته اشاره شده است. تغییر در تراکم و آرایش کاشت به منظور دریافت حداکثر تشعشع نیز به عنوان روش‌های بهبود کارایی جذب نور بیان گردید. برای بهبود کارایی مصرف سایر نهادههای شیمیایی و به‌ویژه علف‌کش‌ها استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته، تقسیط زمان مصرف و ترکیب آن‌ها با افزودنیهایی همچون مویانها و روغنها پیشنهاد شده‌است. با توجه به نتایج این بررسی، بین کارایی مصرف آب و نیتروژن رابطه مثبت ولی ضعیف با ضریب تبیین 049/0 مشاهده شد، در صورتی که بین کارایی سایر نهاده‌ها رابطه مشخصی مشاهده نشد. به‌طور کلی علی‌رغم این‌که مطالعات و پژوهشهایی در این زمینه در سطح کشور انجام گرفته است و راهکارهایی جهت بهبود کارایی مصرف نهاده‌ها ارائه شده است ولی اتخاذهای لازم در جهت انتقال این راهکارها به کشاورزان در سطح کشور مورد نیاز می‌باشد.کلیدواژه ها
الگوی کاشت, بهره‌وری, بوم سازگار, تقسیط, خاکپوش, مویاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.