سامانه کتاب‌دان: نخستین سامانه کتابخانه‌ای بازی‌وارسازی‌شده در ایران
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی، دوره: 7، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_LIRJ-7-2_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 488
نویسندگان
دانشگاه شهید چمران اهواز
دانشگاه شهید چمران اهواز
دانشگاه شهید چمران اهواز
دانشگاه شهید چمران اهواز
چکیده
مقدمه: بازی‌وارسازی را کاربست محرک‌های مرتبط با انجام بازی در بسترهای به ظاهر نامرتبط با بازی دانسته‌اند. در واقع بازی‌وارسازی بنا دارد کارهای مرسوم و ملال‌آور روزمره را در حوزه‌های گوناگون بگونه‌ای عرضه کند که انجام آن برای بازیگران/کاربران خوشایند جلوه نماید. پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن تعریف مفهوم بازی‌وارسازی، کارکردها، ومؤلفه‌های آن به تشریح ارتباط این مفهوم با فعالیت و خدمات کتابخانه‌ها بپردازد. در این راستا سامانه کتاب‌دان نیز که برای نخستین بار در ایران با کاربست مؤلفه‌های بازی‌وارسازی و در پیوند با وبسایت کتابخانه طراحی شده، معرفی می‌شود. روش: این پژوهش در دو مرحله انجام شده است. در مرحله نخست، با استفاده از روش مروری و بر اساس مطالعه جامع و نظام‌مند متون مرتبط با بازی‌وارسازی مؤلفه‌های مرتبط با طراحی یک نرم‌افزار بازی‌وارسازی کتابخانه‌ای استخراج شده است. در مرحله دوم، با توجه به مطالعات بخش نخست برای نخستین بار در کشور سامانه‌ای با نام «کتاب‌دان» با بهره‌گیری از سازوکارهای بازی‌وارسازی در کتابخانه‌های دنیا طراحی شده است. فرایند طراحی این سامانه نیز بر مبنای رویکرد شش مرحله‌ای ورباخ و هانتر انجام پذیرفت. یافته ها: تجربه پیاده‌سازی سامانه کتاب‌دان نشان داد که برای طراحی چنین سامانه‌ها و نرم‌افزارهایی در وبسایت‌های کتابخانه‌ای باید در کنار توجه به مؤلفه‌های سه‌گانه بازی‌وارسازی (مکانیک‌ها، دینامیک‌ها، و ساختارهای بازی) به نظریه‌های انگیزشی رایج در این حوزه نیز اهتمام ویژه‌ای داشت. دو نظریه مطرح در این زمینه یعنی نظریه‌های خودتعیین‌گری و جریان می‌توانند در طراحی چنین نرم‌افزارهایی بسیار یاری‌رسان باشند. بحث و نتیجه گیری: ضروری است در طراحی نرم‌افزارها و سامانه‌های بازی‌وارسازی کتابخانه‌ای به هدف اصلی بازی‌وارسازی، یعنی خوشایند ساختن فرآیندهای ملال‌آور روزمره برای کاربران و جذب هر چه بیشتر آنان توجه نمود. پژوهش حاضر در بخش طراحی نرم‌افزار یک پژوهش موردی است که طبیعتاً از تجربه‌های مرتبط با آن می‌توان در پاره‌ای موارد دیگر نیز بهره جست. با این حال مدیران و کتابداران باید همواره به قابلیت‌ها و ویژگی‌های منحصربه‌فرد کتابخانه و کاربران خود در طراحی چنین نرم‌افزارهایی اهتمام لازم را داشته باشند.کلیدواژه ها
بازی‌وارسازی, وب سایت‌های کتابخانه‌ای, نظریه‌های انگیزشی, مشارکت, کاربراناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.