تعامل دیوانیان و نظامیان در دوره اول خلافت فاطمیان در مصر (358-487 ق.)

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: مجله تاریخ اسلام و ایران، دوره: 22، شماره: 15
  • کد COI اختصاصی: JR_HII-22-15_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 350
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شهرام یوسفی فر

دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

صادق آیینهوند

استاد دانشگاه تربیت مدرس

منصور حیدری

دانشجوی دکتری تاریخ اسلام

چکیده

خلافت فاطمیان(297-567 ق.) که به منزله حکومت رقیب خلافت عباسی(132-656 ق.) در شمال آفریقا برپا شد، از ویژگی‌های سیاسی، اداری و نظامی ویژه‌ای برخوردار بود.امامان دوران دعوت پنهانی اسماعیلیه با شبکه دعاه و پیروان پراکنده اما سازمان‌یافته، در سال 297ق.خلافت فاطمی را پایه‌گذاری کردند و قدرت سیاسی و نظامی را به صورت رسمی به دست آوردند.در این راستا، تحولی گسترده در مقام و موقعیت امام اسماعیلی و حلقه‌های پیرامون وی از شرایط غیررسمی به شرایط رسمی صورت گرفت که طی آن، سازمان‌یابی قدرت و بازتعریف عناصر جامعه اسماعیلی در قالب نهادهای اداری، نظامی و سیاسی مرسوم زمانه انجام شد.ساختار دیوار و نظامی تحت تأثیر آموزه‌های سیاسی و اجتماعی اسماعیلی و اقتضائات برپاییِ خلافت شیعی بود که بیش از دو قرن در مصر دوام نیافت.مهم‌ترین علل آن را باید در ساختار دیوانی و نظامی آن‌ها و چگونگی تعامل دیوانیان و نظامیان و عوامل مؤثر بر آن جست‌وجو کرد.در این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی، به بررسی ساختار دیوانی و نظامی و علل هم‌گرایی و واگرایی در تعامل آن‌ها پرداخته و به این سؤال پاسخ داده شده است که تعامل دیوانیان و نظامیان در دوره اول خلافت فاطمی چگونه و تحت تاثیر چه عواملی بوده است.

کلیدواژه ها

خلافت فاطمی, دیوانیان, نظامیان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.