سفال باستانی و باستان سنجی؛ شناخت تکنولوژی ساخت سفالهای فرهنگ علیآباد در تپه دهنو شهداد، جنوبشرق ایران (3750-3250پ.م)
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه علم و مهندسی سرامیک، دوره: 9، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_IJCSE-9-3_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 491
نویسندگان
چکیده
توزیع و پراکندگی سفالینههای فرهنگ علیآباد، که مربوط به هزارهی چهارم قبل از میلاد (دوره مسسنگی جدید) هستند را در مناطق مختلف جنوبشرق ایران ازجمله کرمان، مکران و غرب بلوچستان پاکستان میتوان مشاهده کرد. در جنوبشرق ایران محوطهی تپه دهنو شهداد واقع در استان کرمان از این امر مستثنی نبوده و دربرگیرنده این سبک سفالها نیز است. در پژوهش حاضر سعی شده است تا با بررسی و مقایسه ریزساختارشناسی و مشخصات کانی شناسی سفالهای فرهنگ فوق، به تکنولوژی ساخت و منشا آنها پی برده شود. درهمین‌راستا بهمنظور بررسی تفاوتها و شباهتهای ساختاری، تکنیک ساخت و منشا سفالها از روش‌های آنالیز پتروگرافی مقاطع نازک میکروسکپی، XRD، FESEM-EDS و pXRF نیز استفاده شده است. نتایج آنالیزهای صورتگرفته بر روی سفالها بیانگر استفاده از منابع یکسان در ساخت سفالها دارد که با مقایسه آنها با سازند زمینشناسی منطقه میتوان پی برد که سفالگران پیش از تاریخی منطقه شهداد از معادن خاکهای رس محلی مشابهی استفاده نمودهاند. سفالهای مورد بررسی را از لحاظ پتروفابریک میتوان به دو بخش سفالهایی با زمینه رسی در زمینه قرمز رنگ و زمینه سبز رنگ تقسیم نمود که تمام آنها دارای تمپرهای معدنی مشابه هستند و تنها تفاوت در سفالها را میتوان در نوع تکنیک ساخت و درجه حرارتهای پخت‌شان دانست، یعنی سفالها در دو دسته، سفالهایی با درجه حرارت پخت کمتر از 850 درجه سانتیگراد و سفالهایی با درجه پخت 900 تا 1000 درجه سانتیگراد قرار دارند.کلیدواژه ها
Ceramography, Structural, Petrology, Provenance, Archeometry, Ali-abad culture, Southeastern Iran, سرامیک‌نگاری, ساختارشناسی, پترولوژی, منشاءیابی, آرکئومتری, فرهنگ علیآباد, جنوبشرق ایراناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.