تحلیل فضایی شاخص های سالمندی در نواحی شهری و روستایی ایران
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: مجله پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره: 52، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JHGR-52-3_009
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 515
نویسندگان
دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
چکیده
یکی از مهمترین موضوعات قرن بیستویکم مسئلة سالخوردگی جمعیت و پیامدهای ناشی از آن است. هدف از پژوهش حاضر تحلیل فضایی نماگرهای جمعیتی سالمندان (جمعیت 65 سال و بالاتر) در نواحی شهری و روستایی ایران است. روش مطالعه توصیفی- تحلیلی است و براساس هدف کاربردی است. برای جمعآورى اطلاعات از روش کتابخانهاى و اسنادى استفاده شده است و دادههاى خام مقاله براساس دادههای سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1395 است. بهمنظور بررسى ویژگیهاى فضایى جمعیت سالمند از شاخصهای نسبت سالمندی، نسبت وابستگی سالمندی، شاخص سالمندی، و شاخص پیری استفاده شده است. برای تحلیل فضایی شاخصها از روشهای لکههای داغ و خودهمبستگی فضایی موران در محیط نرمافزار Arc GIS استفاده شده است. نتایج نشان میدهد درصد جمعیت سالمند کشور طی دورة 1335 تا 1395 بیش از 5/1 برابر افزایش داشته است و پیشبینی میشود نسبت جمعیت سالمند به کل جمعیت از 1/6 درصد در سال 1395 به 4/20 درصد در سال 1440 برسد. نتایج حاصل از روش لکههای داغ نیز نشان میدهد نواحی شمالی و مرکزی کشور دارای مقادیر بالاتری از شاخصهای سالمندیاند و خوشة فضایی داغ را تشکیل دادهاند. در حالی که نواحی جنوب شرق، جنوب، و جنوب غرب کشور دارای مقادیر پایینتری از شاخص سالمندی بوده و خوشة فضایی سرد را تشکیل دادهاند.کلیدواژه ها
تحلیل فضایی, جمعیت سالمند, شاخص های سالمندی, نواحی شهری و روستاییاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.