شناسایی و استخراج گسل‌ها بر پایه RS & GIS و شواهد ژئومورفیک فعالیت آن‌ها در پهنه گسلی قوشاداغ در شمالغرب ایران
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی، دوره: 24، شماره: 74
- کد COI اختصاصی: JR_GEOP-24-74_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 321
نویسندگان
دانشجوی دکتری گروه جغرافیای طبیعی (ژیومورفولوژی)، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
دانشکده علوم انسانی،دانشیار گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی
استاد گروه ژیومورفولوژی دانشگاه تبریز
دانشیار گروه سنجش از دور و GIS ، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز
چکیده
تکتونیک فعال منطقه آذربایجان، هم‌چون سایر نقاط ایران از همگرایی پوسته‌های قاره‌ای اوراسیا و عربی نشأت گرفته است. این پویایی منجر به گسلش بخش عمده‌ای از آن و در نتیجه وقوع زمین‌لرزه‌های ویرانگر شده است. شناسایی و استخراج این گسل‌ها تا حد زیادی می‌تواند به روشن شدن رفتار تکتونیکی منطقه کمک کند. از این طریق پراکنش فضایی مخاطرات ژئومورفیک شناسایی، پیش‌بینی و مدیریت می‌شود. در این راستا، شناسایی گسل‌های پهنه قوشاداغ و شواهد ژئومورفیک آن‌ها در شمالغرب ایران هدف کلی این پژوهش انتخاب گردید. این سامانه گسلی به دلیل فقر مطالعاتی تاحدودی ناشناخته مانده بود اما با آغاز فعالیت لرزه‌ای دوگانه 21 مرداد 1391 مسبب تلفات جانی و مالی زیادی شد. برای استخراج گسل‌های منطقه، باند 8 تصویر ماهواره لندست 8 سنجنده OLI با ردیف 33 و گذر 168، با باند پانکروماتیک آن (15متر) فیوژن شد. جهت مشاهده بهتر خطواره‌ها از تکنیک‌های RGB، PCA، فیلترهای جهت‌دار و نسبت باندی استفاده گردید سپس خطواره‌ها از تصاویر Pan Sharp شده در محیط نرم‌افزار ژئوماتیکا و با اعمال الگوریتم Lineament Extraction استخراج گردید. این فرایند در سه روش دستی، اتوماتیک و نیمه‌اتوماتیک و با استفاده از نرم‌افزارهای Envi5.1 و ArcGIS10.4.1 انجام شد. جهت حصول اطمینان از تصاویر سنتینل 2B و اسپات نیز به لحاظ برخی ویژگی‌ها استفاده شد و در نهایت گسل‌های استخراجی، با عملیات میدانی، پیمایش زمینی و مشاهدات پدیده‌های ژئومورفولوژیک مقایسه و تدقیق گردید. نتیجه پژوهش نشان از دقت بالای آن دارد به طوری که با ترکیب روش‌ها برای اولین بار برخی از گسل‌های جدید نیز شناسایی شدند.کلیدواژه ها
RS & GIS , 'ژئومورفولوژی تکتونیکی , گسل قوشاداغ , زلزله ارسباران , شمالغرب ایراناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.