ریخت‌شناسی، ژئوشیمی و پیدایش تراورتن های وابسته به گسل در تاقدیس آران، آوج، جنوب استان قزوین
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی، دوره: 8، شماره: 15
- کد COI اختصاصی: JR_PSJBA-8-15_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 388
نویسندگان
دانشیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
دانشیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
دانش آموخته دکترا، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
چکیده
نهشته تراورتنی بی‌آب و پلاروان در محل تاقدیس آران، شمال شهرستان آوج و در جنوب استان قزوین قرار دارند. یک برش از توده تراورتنی در حال ساخت پلاروان و دو برش از تراورتن بی‌آب مورد بررسی قرار گرفت. ریخت‌شناسی نهشته‌ها در هر دو منطقه از نوع آبشاری بوده که تحت تاثیر گسل‌های منطقه قرار دارند. بر پایه ویژگی‌های ظاهری چهار لیتوتایپ لامینه‌ای، حباب پوشش‌دار، گیاهی و درختواره‌ای (دندریتی) در منطقه شناسایی شد. فابریک میکریتی با آلوکم‌های پلوئیدی مهمترین فابریک بوده و انحلال و سیمانی شدن از مهمترین فرایندهای دیاژنزی تراورتن در منطقه می‌باشد. بر پایه یافته‌های آزمایش XRD از ۵ نمونه تراورتنی منطقه، کلسیت در منطقه بی‌آب، و کلسیت و آرگونیت در پلاروان کانی اصلی تشکیلدهنده میباشند. کانی‌های آواری ایلیت، کلریت و هماتیت نیز به مقدار کمی مشاهده می‌شود که خاستگاه آن‌ها از لایه‌های میوسن بالایی و پلـیوسن موجود در زیر توده تراورتن مــی‌باشد. با تـوجه به یافته‌های ICP-OES از ۱۶ نمونه تراورتنی، کلسیم دارای بیشترین غلظت و منیزیم، سدیم، آهن و استرانسیم به مقدار کمتر در نمونه‌های تراورتن وجود دارند. مقدار این عناصر در تراورتن پلاروان بیشتر از منطقه بی‌آب است و به حضور سیانوباکتری‌ها، فعال بودن چشمه تراورتن‌ساز و رسوب آراگونیت مرتبط است. یافته‌های هیدروژئوشیمی آب چشمه‌ها نشان از عبور آب چشمه از لایه‌های نمکی در منطقه و نهشته شدن کربنات کلسیم از آب شور می‌باشد. گسل‌ها و شکستگی‌ها نقش مهمی در نفوذ آب به اعماق بیشتر و تعامل آب با لایه‌های زیرزمینی منطقه ایفا می‌کنند. تیپ آب هر دو چشمه از نوع کلرورکلسیک می‌باشد، این موضوع اختلاط آب‌های بیکربناته و آبشور و تبادل کاتیونی معکوس بین آب‌های شور و کربنات سنگ‌های اطراف را نشان می‌دهد. هدف این پژوهش مقایسه نهشته تراورتنی بی‌آب و پلاروان در دو سوی تاقدیس آران و نقش محیطرسوبی در تعیین ویژگی‌های نهشته تراورتنی می‌باشد.کلیدواژه ها
تراورتن, لیتوتایپ, هیدروژئوشیمی, منطقه آوج, استان قزویناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.