ارزیابی تنوع ژنتیکی گندم های اینکورن غرب ایران با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره ای

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه بیوتکنولوژی کشاورزی، دوره: 12، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JOAGK-12-2_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 867
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد مهدی پورسیاه بیدی

گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

کیانوش چقامیرزا

گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

صحبت بهرامی نژاد

گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

احمد ارزانی

اصفهان اصفهان - دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

هدف: وجود تنوع ژنتیکی در گیاهان زراعی و اجداد وحشی آن ها نقش مهمی در پیشرفت برنامه های به نژادی دارد. گونه اینکورن (Triticum monococcum L. ssp. boeoticum) در نواحی غربی ایران تنوع وسیع و پراکنش جغرافیایی گسترده ای دارد. هدف از این تحقیق بررسی تنوع ژنتیکی گندم های اینکورن جمع آوری شده از این منطقه با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره ای بود. مواد و روش ها:تنوع ژنتیکی 163 ژنوتیپ گندم اینکورن جمع آوری شده از 34 مکان متفاوت از سه استان غربی ایران با استفاده از 19 جایگاه ژنی SSR از ژنوم A گندم هگزاپلویید بررسی شد. نتایج: در 163 ژنوتیپ گندم اینکورن مورد مطالعه در مجموع 151 آلل چندشکل برای 19 جایگاه ریزماهواره ای با میانگین 94/7 شناسایی شد. دامنه محتوای اطلاعات چندشکلی (PIC)  در ژنوتیپ های مورد مطالعه بین 64/0 برای جایگاه ژنی Xgwm480-3A تا 89/0 برای جایگاه ژنی Xgwm4-4A متغیر بود. میانگین محتوای اطلاعات چندشکلی در ژنوتیپ های مورد مطالعه 77/0 بود. با توجه به نتایج بدست آمده جایگاه های ژنیXgwm4-4A ، Xgwm610-4A و Xgwm282-7A مناسب ترین جایگاه ها برای بررسی تنوع ژنتیکی و تمایز ژنوتیپ های مورد مطالعه گندم اینکورن تشخیص داده شدند. میانگین ضریب شانون به میزان 16/0 نشان دهنده تنوع متوسط در ژنوتیپ های تحت بررسی بود. متوسط مکان های ژنی چندشکلی در 34 جمعیت مورد مطالعه 74/36 درصد و میانگین هتروزیگوسیتی برابر 114/0 برآورد شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مولکولی برای 34 جمعیت گندم اینکورن، اختلاف بین و درون جمعیت های مورد مطالعه به ترتیب 7 و 93 درصد مشاهده شد. تجزیه خوشه ای با استفاده از ضرایب جاکارد و بر اساس الگوریتم UPGMA ژنوتیپ های­ مورد مطالعه گندم اینکورن را در 10 گروه طبقه بندی نمود. طبق نتایج حاصل از تجزیه به مختصات اصلی دو بردار اولیه به ترتیب 33/29 و 01/24 درصد از کل واریانس ژنتیکی مولکولی را تبیین نمودند.  نتیجه گیری: نتایج حکایت از مفید بودن نشانگرهای ریزماهواره در شناسایی و گروه بندی ژنوتیپ های گندم اینکورن داشت، به طوریکه از اطلاعات بدست آمده می توان در پروژه های اصلاحی، برنامه ریزی حفاظت ژرم پلاسم و ایجاد کلکسیون از جمعیت های گندم اینکورن استفاده نمود.

کلیدواژه ها

غرب ایران, گندم اینکورن, نشانگرهای SSR, Triticum monococcum L. ssp. boeoticum

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.