منازعات عثمانی و صفوی در گیلان

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات تاریخی جنگ، دوره: 3، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_HSW-3-4_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 481
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید احمد رضا خضری

استاد گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه تهران

جمال موسوی

دانشیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه تهران

محمد محمودپور

استادیار گروه جغرافیای تاریخی پژوهشکده علوم انسانی

سمانه خلیلی فر

دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن دانشگاه تهران

چکیده

  گیلان تا پیش از برآمدن صفویان از استقلال نسبی برخودار بود و به دست حکومت­های محلی اداره می­شد. حاکمان محلی گیلان با حکومت های خارج از مرزهای گیلان به ویژه صفوی و عثمانی روابط سیاسی و اقتصادی داشتند. حکومت­های محلی گیلان به­ویژه کیاییان در به قدرت رساندن صفویان نقش موثری داشتند؛ از این رو صفویان در آغاز با آنها به مدارا و تسامح رفتار کردند، اما پس از انتقال پایتخت صفویان به قزوین، استقلال سیاسی آنها مخصوصا روابط آنها با عثمانیان را تاب نیاوردند و گیلان به یکی از عرصه­های ستیز بین عثمانی و صفوی تبدیل شد. پرسش اصلی مقاله بر چرایی و چگونگی منازعه بین دولت­های عثمانی و صفوی بر سر گیلان است. این نوشتار با بررسی منابع تاریخی و تحلیل آنها نشان داده است عثمانیان و صفویان برای به دست آوردن برتری مذهبی در گیلان و تسلط بر منابع اقتصادی به ویژه صنعت ابریشم و راه تجاری بین المللی آن با یکدیگر رقابت می­کردند تا اینکه در نهایت با فتح گیلان به دست شاه عباس، بیشتر مردم گیلان به تشیع دوازده­امامی گرایش یافته و منافع اقتصادی و تجاری گیلان، تماما در اختیار صفویان قرار گرفت.  

کلیدواژه ها

اسحاقوندان, تاریخ گیلان, تجارت دریای کاسپین, جنگ­های عثمانی-صفوی, کیاییان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.