تحلیل پایداری تورم از منظر اقتصاد سیاسی ایران

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی، دوره: 16، شماره: 31
  • کد COI اختصاصی: JR_IEE-16-31_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 827
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسن سبحانی

استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران

داریوش ابوحمزه

دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تهران

رضا زمانی

استادیار اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی (ره)

چکیده

تورم به‎عنوان یک متغیر کلان اقتصادی از سیاست‎های متعددی تاثیر می‎پذیرد و پیامدهای رفاهی زیادی برای گروه‎های مختلف جامعه دارد. با تاسی به ادبیات انتخاب عمومی می‎توان گفت تغییرات تورم برندگان و بازندگانی دارد. در این مقاله چرایی تداوم بلندمدت شرایط تورمی در ایران بررسی شد. برای این منظور گردآوری داده‎ها به روش کتابخانه‎ای (تحلیل اسناد) و تحلیل‎ها با رویکرد انتخاب عمومی انجام شد. در این‎باره، نهادهای موثر بر تورم از نهادهای اثرپذیر از تورم تفکیک شدند. در دسته اول، رفتار بازیگرانی تحلیل شد که با انگیزه‎های مختلف اقتصادی و سیاسی بر سیاست‎های موثر بر تورم تاثیرگذارند و در دسته دوم، با نگاهی به آثار رفاهی و سیاسی شرایط تورمی، بازیگران متاثر از شرایط تورمی تحلیل شد. دولت، بانک‎ها، مجلس و بدنه بوروکراتیک دولت از جمله بازیگران مهم موثر بر سیاست‎های تورم‎زا یا مقاوم در برابر کنترل تورم هستند. همچنین، بدهکاران بانکی، دلال‎ها و سوداگران و واردکنندگان کالاهای مصرفی و دهک‎های پایین جامعه از شرایط تورمی متاثر می‎شوند. بانک مرکزی به‎دلیل کاهش اعتبار و دولت به‎دلیل کاهش اعتبار سیاسی ناشی از ناتوانی در کنترل تورم از شرایط تورمی متضرر می‎شوند. به‎دیگر‎سخن، دولت در برخی ابعاد از شرایط تورمی منتفع و در ابعادی دیگر از تورم بالا متضرر می‎شود. استنباط می‎شود که ساختار نهادی فعلی، سیاست‎گذاران و تصمیم‎گیران اقتصادی را به گرفتن تصمیم‎هایی سوق می‎دهد که به ماندگاری شرایط تورمی منجر می‎شود. ازاین‎رو، تداوم شرایط تورمی در بلندمدت را نباید پدیده‎ای غیرمنتظره دانست. از سوی دیگر، مراجعه به نظریات اسلامی نشان از وظیفه دولت در راستای حفظ ارزش پول و ضمان کاهش ارزش ناشی از سیاست‎های نادرست دارد. همچنین، با تمسک به آیه پنج سوره مبارکه نساء می‎توان گفت از دیدگاه اسلامی باید ساختارها به‎گونه‎ای تنظیم شود که انگیزه‎های بازیگران در راستای حفظ ارزش پول باشد.

کلیدواژه ها

اقتصاد سیاسی تورم, سیاست های پولی و مالی, پایداری تورم, انتخاب عمومی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.