قانون احتمالات و اصل سنخیت در برهان نظم

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: دوفصلنامه آموزه های نوین کلامی، دوره: 1، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_NTT-1-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 767
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی ربانی گلپایگانی

استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم

چکیده

برهان نظم در الهیات اسلامی و غربی پیشینه بلندی دارد، چنان که برای کسانی که توانمندی یا ورزیدگی فکری لازم برای فهم و هضم برهان های فلسفی بر اثبات وجود خدای متعال را ندارند (که بیشتر افراد بشر را شامل می شود) نقش ویژه و بی بدیلی دارد. به همین دلیل در قرآن کریم و روایات بسیار مورد توجه قرار گرفته است. نظم، دارای گونه هایی است که نظم غایی از شاخص ترین آنهاست و تکیه گاه برهان نظم نیز، بیش از هرچیز، نظم غایی است. از برهان نظم تقریرهای مختلفی عرضه شده که تقریبر آن بر اساس حساب احتمالات، رایج ترین آنهاست. گاهی این برهان بر پایه اصل سنخیت تبیین شده است. نتیجه برهان براساس حساب احتمالات، یقین عقلی (در مقیاس عقل فطری و عمومی) است و نتیجه آن بر پایه اصل سنخیت، یقین فلسفی است. بر تقریر برهان نظم براساس حساب احتمالات اشکالاتی وارد شده است. در نوشتار حاضر، پس از بیان پیشینه برهان نظم، تعریف و اقسام نظم، تقریر برهان بر پایه حساب احتمالات تبیین و به اشکالاتی که برآن وارد شده، پاسخ داده شده است، چنان که تقریر آن بر پایه اصل سنخیت نیز نقل و بررسی شده است.

کلیدواژه ها

برهان نظم، نظم غایی، نظم فاعلی، حساب احتمالات، اصل سنخیت

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.