اثر سنجی مشخصات ظاهری عابران پیاده بر احتمال وقوع تصادف در راه های جداشده برون شهری

ایمنی تردد مهم ترین معیار در طراحی مهندسی راه های برون شهری است. آمار تصادفات جاده ای در سال های اخیر نشان از قابل توجه بودن تصادفات عابران پیاده دارد. از دیدگاه ایمنی، رانندگان باید به میزان کافی فرصت برای درک خطراتی نظیر عابران و انجام واکنش داشته و این خطرات از فاصله ای دور تر از فاصله دید توقف حداقل، قابل رویت باشند. اما در صورتی که ویژگی های هندسی و فیزیکی و چیدمان حاشیه راه، دید راننده را مسدود ننماید، میزان بازه زمانی مذکور به ویژگی های انسانی راننده و مشخصات عابر در راه وابسته است. ازجمله اهم مشخصات ظاهری عابران پیاده می توان به رنگ و ثابت یا متحرک بودن آن اشاره کرد. در این پژوهش با انتخاب متغیرهایی که مشخصات ظاهری عابر را نشان می دهند مدل احتمال وقوع تصادف پرداخت شده و نحوه اثرگذاری ویژگی های عابر بر احتمال وقوع تصادف و نحوه ی اندرکنش این خصوصیات با سایر متغیرها بررسی شد. در این مطالعه استفاده از دستگاه شبیه ساز رانندگی در راستای فراهم کردن شرایط کنترل شده آزمایشگاهی انجام شد. با انتخاب تصادفی 80 نفر آزمون دهنده از بین افراد دارنده گواهی نامه بالای 18 سال و شبیه سازی مسیری مستقیم با منظری دشتی آزمایش انجام شد. در این مسیر دید راننده مسدود نبود. رانندگان در این مسیر به طور میانگین 14 مواجهه با خطر داشته که شامل تعدادی عابر با پوشش سیاه یا سفید در حال عبور از عرض معبر و تعدادی سنگ با رنگ های تیره و روشن جهت مقایسه اثر تحرک عابران ورنگ بود. بر اساس یافته های این پژوهش، سرعت تردد موجب افزایش احتمال تصادف و تعداد مواجهات پیشین راننده با خطرات سبب کاهش احتمال وقوع تصادفات می شود اما میزان این اثرات اندک است (به ترتیب %2/0 و %7/0). همچنین، احتمال وقوع تصادف با عابران با رنگ پوشش تیره و مشکی در شب به میزان 25% بیشتر و در روز به میزان 2% کمتر از احتمال وقوع تصادف با عابران با رنگ پوشش سفید است. احتمال برخورد با عابر به دلیل متحرک بودن آن نسبت به یک شی ثابت حدود 11 درصد کمتر است.

کلیدواژه ها:

احتمال وقوع تصادف ، مشخصات خطر ، تحرک عابر ، رنگ پوشش عابر ، شبیه ساز رانندگی ، مدل تصادفات