بازتاب بدترین ویژگی های شخصیت اسطوره ای افراسیاب در شاهنامه فردوسی

شاهنامه فردوسی بزرگترین اثر حماسی در زبان فارسی است که شخصیت های اسطوره ای و تاریخی زیادی در آن تجلی می یابد. شاهنامه به عنوان اثری حماسی و پر راز و رمز نبرد میان نیکی ها و بدی ها را در نمودهای گوناگون به ظهور رسانده و در آن شر در قالب شخصیت ها و موجودات اهریمنی چون رشک و حسد خشم و ... به نمایش گذاشته می شود. در اساطیر ایرانی، صفاتی ماندن آز، خشم، تندخویی، رشک و حسد، خست، بیداد،دروغ، نافرمانی، ناسپاسی و ... صفات اهریمنی به شمار می آیند و در شاهنامه در قالب شخصیت ها و موجودات اهریمنی بروز و ظهور پیدا می کند و فردوسی تحت تاثیر این نگرش ها که به ویژه برخاسته از باورهای زرتشتیاند هر یک از رذایل اخلاقی را دیو معرفی می کند. پادشاهان اسطوره ای از شخصیت هایی هستند که بعدها با تبدیل اسطوره به حماسه از موضوعات بسیار تاثیرگذار بر فرهنگ ایرانی هستند. پادشاهان اسطوره های در پهنه ادبیات قوم ایرانی و سروده های فارسی سرایان، قلمرو وسیعی را به خود اختصاص داده اند. یکی از این پادشاهان اساطیری افراسیاب است. سیمای افراسیاب در آثار اساطیری و تاریخی مقرون به شر و بدی است. خواه به همین دلیل و خواه به دلیل اینکه فردوسی در گزارش شخصیت او در نمایش بدی ها و شرانگیزی ها مبالغه کرده باشد، نتیجه این است که او در شاهنامه شرانگیزترین شخصیت انیرانی است که گسترده ترین جنگ را علیه ایران به راه می اندازد. این مقاله که با روش تحلیلی- توصیفی و برمبنای مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است، برآن است به بازتاب بدترین ویژگی های شخصیت اسطوره ای افراسیاب همراه با شواهد شعری در شاهنامه فردوسی بپردازد.

کلیدواژه ها:

اسطوره ، سیمای افراسیاب ، شاهنامه ، فردوسی