اثبات موردی بودن ضمان عاقله

نهاد حقوقی عاقله، از جمله نهادهای بحث برانگیزی است که ذهن حقوقدانان و اهل تحقیق را بسیار به خود مشغول کرده است زیرا از طرفی جنایتی بر مجنی علیه وارد شده که باید جبران گردد و از طرفی این جبران باید توسط فردی دیگر که نه مباشر بوده و نه سبب اصلی صورت گیرد. آنچه به عنوان سوال اساسی در این پژوهش مورد نظر است این است که آیا ضمان عاقله مطلق است و یا در جوامع خاصی کاربرد دارد بابررسی ادله مشهور و نقد آنها معلوم گردید که ضمان عاقله اطلاقی ندارد و باتوجه به اهمیت عنصر مکان و زمان در اجتهادات و شرایط خاص جوامع در عصر رسول االله که به صورت قبیله ای و عشیره ای بوده و قتل یک فرد از یک قبیله ولو خطئی موجب جنایات بزرگتری در سطح دوقبیله می شده است، پیامبر گرامی اسلام با صدور حکم حکومتی به این مصائب پایان بخشید و ضمان عاقله را امضا نمود.

کلیدواژه ها:

عاقله ، ضمان ، مکان و زمان ، حکم حکومتی