ارزیابی ارگونومیک ریسک فاکتورهای اختلالات اسکلتی-عضلانی در کارگران ساختمان سازی به روش های CMDQ و WERA

مقدمه: ساختمان سازی یکی از خطرناک ترین مشاغل جهان به شمار می رود. در ایران نیز این صنعت با آمار بالای حوادث شغلی و شیوع بالای اختلالات اسکلتی عضلانی در کارگران همراه است. لذا هدف از این مطالعه شیوع و ارزیابی ریسک فاکتورهای اختلالات اسکلتی عضلانی در میان کارگران ساختمان سازی با استفاده از روش های پرسشنامه ای و ارزیابی ریسک مشاهده ای بود.روش تحقیق: این مطالعه مقطعی توصیفی-تحلیلی در سال 1397 بر روی کلیه کارگران شاغل در یک کارگاه ساختمانی به تعداد 150 نفر در 9 گروه شغلی مختلف در تهران انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه کرنل (CMDQ) و روش ارزیابی ریسک ارگونومی WERA بود. پرسشنامه ها به روش نیمه نظارتی تکمیل و متعاقب آن ارزیابی پوسچر بدنی کارگر در حین انجام کار در هر ایستگاه کاری انجام شد. داده ها در این تحقیق توسط نرم افزار SPSS 22 و آزمونه ای توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و تحلیلی (کای اسکویر، فریدمن، کروسکال والیس و همبستگی) آنالیز شدند.یافته ها: میانگین سنی و انحراف معیار نمونه های مورد مطالعه برابر با 3/5±7/32 سال بود. نتایج آنالیز پرسشنامه ها نشان داد که کمر دارای بیشترین نمره میانگین درد بود و مچ دست، زانو و شانه در رده های بعدی قرار گرفتند. نتایج ارزیابی به روش WERA هم بیشترین نمره ریسک را در نواحی کمر و شانه تخمین زد. همچنین بین نمره ارزیابی WERA و نوع شغل از لحاظ آماری اختلاف معناداری وجود داشت (P-Value˂0/001). در این میان مشاغل بنایی، آزمایش بتون و جوشکاری دارای بیشترین نمره میانگین بودندکه سهم زیادی از اختلاف معنادار به دست آمده را به خود اختصاص می دهند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل شده در کارگاه ساختمانی مورد مطالعه، فعالیت های گروه های شغلی ارزیابی شده گسترده همراه با وظایف شغلی متعدد بوده که کارگران را در مواجهه با ریسک فاکتورهای جدی در نواحی کمر و دست قرار می دهد. لذا انجام مداخلات ارگونومیک برای بهبود شرایط کاری این دسته از شاغلین در محیط کار ضروری است.

کلیدواژه ها:

اختلالات اسکلتی-عضلانی ، کارگران ساختمان سازی ، کرنل ، WERA