بازخوانی آیین سوگ سیاوش و تعزیه امام حسین (ع) (بر مبنای تحلیل نگاره های مربوط به سوگ سیاوش در آسیای مرکزی و اثری از حسین زنده رودی )
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش زبان و ادبیات فارسی، دوره: 16، شماره: 49
- کد COI اختصاصی: JR_PLL-16-49_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 555
نویسندگان
استادیار گروه تاریخ، دانشگاه آزاد ا سلامی، واحد سنندج
دکتری تاریخ، دانشگاه تهران
دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشگاه هنر اصفهان
چکیده
از مهمترین داستان های سوگ در اساطیر ایران، سوگ سیاوش و آیین های همراه آن است. سرگذشت سیاوش در بسیاری از متون کهن ایرانی آمده و بخش مهمی از شاهنامه را نیز به خود اختصاص داده است. رد پای بسیاری از آیین های کهن در سوگ سیاوش قابل تشخیص است. مطالعه حاضر سعی دارد با بررسی آیین سوگ سیاوش و مقایسه آن با روایت تعزیه امام حسین (ع)، به این نکته بپردازد که چگونه وچرا در تفکر اسطوره ای ایرانی، شخصیتی زمینی به موجودی آسمانی و مثالی تبدیل می شود و این امر در آیین سوگ او و توسط سوگواران و اعمال آنها تکرار و بازتولید می شود. در کمبود منابع تاریخی مکتوب درباره فرهنگ و هنر ایران، یکی از مهمترین شیوه ها در بازخوانی اسطوره و آیین، بهره گرفتن از منابع تصویری است. بدین منظور در مقاله حاضر ضمن بهره گیری از شاهنامه و متون تاریخی دیگر، از نگاره های سوگ به دست آمده از آسیای مرکزی و مقایسه آن با نقاشی ای از حسین زنده رودی استفاده شده است. مسیله اصلی این پژوهش پی گیری تداوم اسطوره سیاوش ونمادها و نشانه های آیینی آن در مراسم عزاداری امام حسین (ع) و چرایی این تداوم و همسانی نشانه های آیینی در دو مراسم مختلف است. بدین منظور به بازشناسی شباهت های موجود در آیین سوگواری امام حسین (ع) و سوگ سیاوش در اثر زنده رودی با نگاهی به نگاره های مربوط به سوگ سیاوش در آسیای مرکزی پرداخته می شود. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که زنده رودی دراثرش در به تصویر کشیدن همه صحنه های سوگواری امام حسین (ع)، اگرچه در ظاهر گویی شهادت امام حسین (ع) را نشان می دهد، اما به واقع به بازنمایی الگو و نمونه ای ازلی، یعنی مرگ و شهادت و تکرار آیین ها و مراسم همراه آن در روزگاری تاریخی می پردازد. بعلاوه شباهت های زیادی از جمله رنگ سیاه، اسب سیاه، شیون و گریه بر پیکر قهرمان- شهید و ... میان سوگ سیاوش و عزاداری امام حسین (ع) وجود دارد. برای رسیدن به این نتایج با استفاده از منابع مکتوب و تصویری و البته اولویت دادن بر نوعی خوانش تصویری- شمایل شناسه به مطالعه این امر پرداخته شده است. روش پژوهش در این مطالعه توصیفی- تحلیلی است.کلیدواژه ها
سیاوش، تعزیه امام حسین (ع)، سوگ، نگاره های سوگ و حسین زنده رودیمقالات مرتبط جدید
- نقش ادبیات حماسی در تقویت هویت ملی دانش آموزان دختر متوسطه اول شهرستان بیله سوار
- تبیین مبانی آشپزی با تاکید بر اصول فکری مکتب مینی مالیسم
- شخصیت پردازی در رمان “شروع یک زن“ فریبا کلهر
- تصویر یا ایماژ در اشعار علوی سرایندگان معاصر
- Exploring Neurolinguistics Approaches to employ the Power of the Mind in Learning New Languages
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.