بررسی ظرفیت های اسطوره ای و حماسی در شعر سنایی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: پژوهشنامه اورمزد، دوره: 12، شماره: 48
  • کد COI اختصاصی: JR_OURMAZD-12-48_013
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 617
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا آقایاری زاهد

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر

زهرا نوری

دانش آموخته دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی

چکیده

تاویل و بازآفرینی اساطیر و حماسه در ادبیات ما بسیار مشهود است، بعد از شاهنامه در دوره های ادبی همواره اسطوره و حماسه به عنوان یکی از عناصر شعری در خدمت اندیشه های شاعرانه بود و بدین وسیله دستخوش دگردیسی شد، در میان سبک های شعر فارسی، ادبیات عرفانی در نگرش تازه به اسطوره و حماسه به وسیله ی رمز(نماد) نقش به سزایی ایفا کرده است، عرفان با توجه به نمادین بودن، ظرفیت بسیاری برای بازتاب عناصر اسطوره و حماسه دارد؛ شاعر نامدار و آغازگر شعر عرفانی: سنایی از اولین شاعرانی است که اسطوره و حماسه را از فضای اساطیری و حماسی به فضای عرفان وارد کرد، در اشعار او واژه های اساطیری و حماسی از حوزه ی معنایی مصطلح جدا شده و در فضای عرفانی با مفهوم تازه ارایه شدند، در این مقاله ظرفیت هایی که سنایی از این عناصر در شعرش ایجاد کرده، بررسی شده است، بررسی نشان می دهد: سنایی در سه ظرفیت زبان، مضمون و بیان از آنها بهره برده است، در حوزه ی زبان و بیان همانند شاعران همدورهاش است ولی در ظرفیت محتوایی نوآوری کرده که به عنوان شیوه ای تازه بعد از او در عرفان رایت شد. نوآوری او این است که با آگاهی کامل از ساحت اسطوره و حماسه و عرفان با نگاه هرمنوتیکی اقدام به ایجاد ظرفیت های شعری برای بیان اندیشه های عارفانه با عناصر اساطیری و حماسی کرده است.

کلیدواژه ها

ظرفیت، اسطوره، حماسه، عرفان، سنایی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.