مقایسه سبک زندگی اقتصادی در جامعه قرآنی با سبک زندگی غربی (اهداف و مبانی)

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: هفتمین همایش بین المللی پژوهش های قرآنی
  • کد COI اختصاصی: QURANIC07_033
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 639
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جواد ایروانی

استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی

علی جلائیان اکبرنیا

دانشجوی دکتری علوم قرآنی و حدیم دانشگاه علوم اسلامی رضوی

چکیده

سبک زندگی در جامعه قرآنی، از نظر اهداف، مبانی جهان بینی و انسان شناختی تفاوت هایی بنیادین با سبک زندگی غربی دارد. تمایز در اهداف و مبانی، در سبک زندگی اقتصادی نیا تاثیر مستقیم خود را بر رفتارهای افراد برجای می نهد به گونه ای که دو سبک متمایز از یکدیگر را در فعالیت های تولیدی، تجاری و نیز مصرف شکل می دهد. در سبک زندگی غربی و متاثر از مکتب سرمایه داری، کمال مطلوب انسان در ارضای هرچه بیشتر خواسته های مادی بوده هدف از فعالیت های اقتصادی، دستیابی به حداکثر مطلوبی (در مصرف) و حداکثر سود (در تولید و سرمایه گذاری) تلقی می شود. در حالی که در سبک زندگی قرآنی، مطلوب نهایی انسان، در نزدیک شدن هرچه بیشتر به سرچشمه کمال هستی یعنی قرب الهی و هدف متعالی اش، تکامل اختیاری است. در این دیدگاه، برای دستیابی به هدف نهایی یاد شده، اهداف میانی، و به تعبیر بهتر، راهکارهای تحقق هدف نهایی و رسیدن به کمال مطلوب نیز مطرح می گردد به گونه ای که انجام فعالیت های اقتصادی به هدف کسب سود و نیز رفاه اقتصادی، اگر در جهت هدف نهایی صورت پذیرد، با آرمان تعریف شده و کمال آدمی منافاتی پیدا نخواهد کرد.در مورد مبانی جهان بینی و انسان شناختی نیز، مکتب سرمایه داری براساس اصولی همچون دئیسم، ناتورالیسم و اومانیسم استوار گشته که نتیجه آنها، اتکا به خرد انسانیبه جای وحی، نفی ارتباط خدا با عالم مبیع پس از خلق ، جدا شدن انسان از آموزه های انسان ساز ادیان الهی، لیبرالیسم اقتصادی، رهایی از تمام قیود محدودکننده فرد، سکولاریزم و جدایی اقتصاد از اخلاق متعالی و ارزش های والای انسانی بوده است. از دیدگاه قرآن اما رابطه خداوند با انسان، رابطه خالقیت، ربوبیت و مالکیت است و نتیجه آن، حق حاکمی الهی و نقش او در تشریع قانون برای انسان می باشد که سبک زندگی اجتماعی و اقتصادی مبتنی بر دین و وحی را شکل می دهد. از این منظر، انسان جانشین خدا در زمین و دارای ویژگی هایی همچون: هدفداری، مسئولیت الهی و هویت فردی و اجتماعی بوده از زندگی جاوید برخوردار است. روشن است که این دو نگاه در مبانی و اهداف، دو نوع سبک زندگی متمایز از یکدیگر را موجب می گردد. این نوشتار با تمرکز بر آیات قرآن در این رابطه و بهره گیری از پژوهش های مرتبط، به مقایسه دو نوع سبک زندگی قرآنی و غربی با تاکید بر اهداف و مبانی در عرصه اقتصادی پرداخته است.

کلیدواژه ها

سبک زندگی قرآنی، سبک زندگی غربی، اهداف و مبانی سبک زندگی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.