تحلیل اصول و رویکردهای پدافند غیرعامل در برنامه ریزی استفاده از اراضی شهری

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: مجله پدافند غیر عامل، دوره: 9، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_SAPD-9-2_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 525
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فرضعلی سالاری سردری

پیام نور فارس

اکبر کیانی

پیام نور زابل

چکیده

پدافند غیرعامل بستر مناسب امنیت و توسعه پایدار کشور و یکی از موثرترین و پایدارترین روش­های دفاعی در مقابل تهدیدات می­باشد. کشور ایران به دلیل ویژگی­های جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی، طبیعی و سیاسی همواره در معرض بحران­های زیادی قرار گرفته و به تبع آن خسارات مالی و جانی فراوانی به کشور تحمیل می­شود. پدافند غیرعامل به عنوان روشی جهت مقابله با حوادث طبیعی یا انسان ساخت در تمامی حوزه های زندگی بشری قابل تعریف است. یکی از راه­کارهای مقابله با دشمن، به­کار بستن اصول پدافند غیرعامل در تاسیسات حساس، حیاتی و سکونت­گاه­های انسانی می­باشد. تجارب گذشته و خسارات مختلف در طی صد سال اخیر به دلایل بلایای طبیعی (سیل،زلزله، برف و غیره) و غیرطبیعی (طرح های نامناسب شهری و برنامه­ریزی، جنگ، شورش،تروریسم، جاسوسی و موارد دیگر) و به­هم­خوردن تعادل محیط زیستی و محیط اجتماعی اصول دفاعی غیرعامل در رویکردهای استفاده از اراضی شهری ضروری می­سازد. برنامه­ریزان شهری و امنینی- نظامی، شهرهای بزرگ را به­عنوان مراکز ثقل قدرت، جمعیت، مراکز ارتباطات و حمل و نقل، گره­های کلیدی مالی صنعتی و سیستم های اطلاعاتی، کرسی­های اداری و حکومتی، مخازن ثروت و منابع ملی محسوب و درنظر می­گیرند. بر این اساس، در پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی (رویکرد ساختاری- راه­بردی) از طریق مطالعه تجربیات مناطق شهری کشورهای مختلف (کتابخانه­ای- اسنادی)، به  اجرایی­نمودن اصول پدافند غیرعامل و کاربردی­نمودن راه­بردهای آن در مناطق شهری (هدف اصلی پژوهش) پرداخته شده است. تعیین راه­کارهایی برای حفاظت از شهروندان قبل از وقوع تهدیدها با توجه به مداخلات انسانی در محیط طبیعی و افزایش خطرات طبیعی و انسانی در شهرها، بایستی از مراکز حیاتی انسانی و ساختمان­های حیاتی محافظت شوند. با در نظر گرفتن اصول و روش­های پدافند غیرعامل در راستای کاهش مناطق آسیب­پذیر، مکان­های امن و استاندارد ایجاد شود. معیارهای استفاده از زمین مانند سازگاری، کارایی، ایمنی و موارد مرتبط با استفاده از دیدگاه علمی در طرح­های شهری مدنظر قرار گیرد. در ادامه تحقیق، انواع راه­حل­ها براساس اصول پدافند غیرعامل در مناطق شهری در راستای توسعه پایدار و راه­بردهای ایمنی- امنیتی غیرعامل متناسب با ساختارهای جغرافیایی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مناطق شهری بیان شده است که مهم­ترین آن، توجه به رویکردهای پدافندی در تهیه طر­های جامع و تفصیلی شهرها، مکان­یابی، استقرار فعالیت­ها، کاربری­ها و دسترسی به آنان مبتنی بر تامین امنیت شهروندان و شهر در زمان بروز حادثه و حملات احتمالی می­باشد.

کلیدواژه ها

پدافند غیرعامل, امنیت, ایمنی, مکان یابی, برنامه ریزی شهری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.