بررسی قنات و عوامل بوجود آمدن آن و تاثیر آن از نظر فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: اولین همایش ملی قنات، میراث ماندگار و آب
  • کد COI اختصاصی: QANAT01_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 564
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسن حکمت نیا

دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور

عاطفه ابرهیمی سیریزی

دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی، دانشگاه پیام نور استان یزد

محمد موج کار

کارشناسی ارشد رشته مدیریت مالی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردکان یزد

چکیده

آب از دیرباز مهمترین عامل عمران و توسعه در جهان بوده است.توجه به وضعیت خاص منابع آب و توزیع ناهمگون بارندگی، خشکسالی های پی در پی، رعایت نشدن اصول مربوط به نگهداری و حفاظت منابع آب، در طول تاریخ ذهن خلاق بشر را به خود مشغول داشته، تا به شیوه های گوناگون در جستجوی کشف راه حل های بدیع و خلاقانه برای رفع این مساله هستیم. قنات مطمئن ترین و پایدارترین گزینه در بهره برداری مطلوب و منطقی از سفره های آب زیر زمینی به حساب می آید و به علت میسر بودن بهره گیری از امکانات زیر بنایی محلی، هزینه و انرژی ناچیزی نیاز دارد. این فناوری هوشمندانه که از دیرباز مورد توجه بوده وتعامل کاملی با امکانات محلی داشته است، با بهره گیری از شیوه های مناسب و با استفاده از نیروی ثقل، بدون هر نوع انرژی اضافه ای آب را به سطح زمین می آورد. در این مقاله، تاریخچه مختصری در مورد قنات ذکر شده و سپس به تاثیرات مختلف قنات بر جنبه های مختلف ساختار اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران در گذر زمان پرداخته شده است. پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای انجام شده است و بر اساس نتایج به دست آمده قنات در پیش از تاریخ و در نجد ایران ابداع شده است. بی شک پدیده شگفت انگیز و تاریخی قنات امکان آبادسازی بیشتری را فراهم نموده و اگر این سیستم ابداع نمی شد شاید بسیاری از واحد ها و شهرهای حواشی کویر ایران، عربستان و صحرای آفریقا وجود نداشت. نقش قنات در شکل گیری اجتماعات شهری و روستایی، و اهمیت آن به عنوان یک تکنیک بومی سازگار با شرایط محیط جغرافیایی، انکارناپذیر است. حیات اجتماعی و اقتصادی اجتماعات شهری و روستایی بویژه در مناطق مرکزی فلات ایران بر محور قنات است و بدون قنات اساسا تمدن در این بخش از سرزمین شکل نمی گرفت.

کلیدواژه ها

قنات، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، ایران.

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.