بررسی مناسبات بینامتنی اشعار اقبال لاهوری و قرآن

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات شبه قاره، دوره: 10، شماره: 34
  • کد COI اختصاصی: JR_JSRU-10-34_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 502
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین خاکپور

دانشیارگروه علوم و قرآن حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان

زهرا نیکونژاد

دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

ولی الله حسومی

استادیارعلوم قرآن وحدیث دانشگاه سیستان وبلوچستان

چکیده

نظریه ی بینامتنی حاصل رویکرد زبان شناختی به ادبیات  است که هر متن ادبی را زاییده ای از متون گذشته یا معاصر  می داند؛ به گونه ای که متن تازه(حاضر) خلاصه ای از متن یا متون متعدد (غایب) است. هدف از این پژوهش واکاوی مناسبات بینامتنی اشعار اقبال لاهوری و قرآن است، که به روش توصیفی- تحلیلی با رویکرد زبان شناختی، روابط بینامتنی میان اشعار اقبال لاهوری و قرآن کریم را بیان کرده است. رابطه های موجود بین این دو متن، با هدف بیان مضامین و مفاهیم مشترک است . ازآن جا که علامه انس دیرینه ای با قرآن داشته، در راستای تشویق انسان ها به مفاهیم اخلاقی، از آیات - به صورت مستقیم و غیر مستقیم- استفاده نموده است. بر این اساس در جهت تحقق اهداف علامه اقبال، انواع بینامتنی در ابیات وی  نمود یافته که  در میان آنها، بینامتنیت نفی جزیی(اجترار) گستره وسیع تری را به خود اختصاص می دهد و بسامد بیشتری دارد. اما نمونه هایی از امتصاص(نفی متوازی) و حوار (نفی کلی) نیز در میان اشعار وی مشاهده می شود.

کلیدواژه ها

بینامتنی, قرآن, اقبال لاهوری, نفی جزیی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.