بررسی اثر متغیرهای آب و هوایی بر کشاورزی (مطالعه موردی: عملکرد گندم دیم)
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه علوم و مهندسی آبیاری، دوره: 42، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JISE-42-2_010
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 597
نویسندگان
پژوهشگر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
استاد، گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
استاد، گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
چکیده
پیشبینی عملکرد گیاهان راهبردی و برنامهریزی برای توسعه کشاورزی با شناخت و کمی نمودن میزان اثر متغیرهای مهم آب و هوایی بر تولید محصول در هر منطقه امکانپذیر است. هدف این پژوهش تدوین مدل مناسب برای پیشبینی عملکرد گندم دیم بهکمک متغیرهای آب و هوایی در منطقه بیجار واقع در کردستان میباشد. برای این منظور دوره رشد گندم دیم در منطقه به شش مرحله تقسیم و از متغیرهای آب و هوایی مربوط به پنج مرحله اول برای تعیین ساختار مدل استفاده شد. متغیرها شامل بارش، رطوبت نسبی، حداکثر و حداقل درجهحرارت، ساعات آفتابی و سرعت باد با دوره آماری 25 ساله (1366 تا 1390) بودند. باتوجهبهتعدادزیادمتغیرهایآب و هوایی، برای شناسایی عاملهایی که نقش اصلی دارند، از روش تجزیه به مولفه اصلی استفادهشد. با استفاده از روش رگرسیون چندمتغیره و عاملهای اصلی شناساییشده، مدل تخمین میزان عملکرد گندم دیم تدوین شد. نتایج تحلیلها نشان داد با هشت مولفه میتوان 85 درصد از واریانس کل 30 متغیر آب و هوایی مربوط به پنج مرحله دوره رشد گندم دیم در منطقه بیجار را توجیه نمود. همچنین تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد با این هشت عامل میتوان 6/84 درصد از تغییرات عملکرد گندم را توجیه و مدلسازی نمود (92/0R=). در میان عاملها نیز عامل مربوط به متغیرهای آب و هوایی مرحله رشد زایشی گندم دیم بیشترین نقش را در تولید محصول منطقه بیجار ایفا نمود. درصد خطای مدل در برآورد عملکرد گندم دیم منطقه برای سالهای 1391، 1392 و 1393 بهترتیب 11، 68/9 و 8/15 درصد بهدست آمد.کلیدواژه ها
آب و هوا, مدیریت منابع, برنامه ریزی, توسعه, تجزیه عاملی, کردستاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.