محسن ابوطالبی اصفهانی - استادیار، دانشکده عمران و حمل ونقل، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
امیر مسعود رحیمی - دانشیار، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه زنجان، ایران
زهره قاسمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده عمران و حمل ونقل، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

عملکرد چراغ های راهنمایی در فازبندی مناسب ضمن کاهش تاخیر، باید سطح بالایی از ایمنی را نیز تامین نماید. در تقاطع­های چراغ دار حرکت گردش به چپ، زمان­برترین و پیچیده­ترین حرکت است که می تواند به صورت محافظت شده ، محافظت نشده و ترکیبی از محافظت شده- محافظت نشده برنامه­ریزی شود. جمع­آوری داده­های مورد نیاز برای تعداد قابل توجه متغیرهای محاسبه ظرفیت حرکت گردش به چپ در تقاطع­های چراغ دار به روش کتاب راهنمای ظرفیت راه ها(HCM)  زمان­بر و برای تصمیم­گیری­های سریع امکان­پذیر نیست. لذا شناسایی متغیرها موثرتر و دست­یابی به روشی سریع در این خصوص، مسئله پژوهش است. بنابراین هدف اصلی این پژوهش بررسی عوامل تاثیرگذار بر روی حجم عبوری حرکت گردش به چپ و ارائه ی یک رابطه ی ساده با تعداد متغیرهای کمتر نسبت به روش HCM برای محاسبه ی حجم گردش به چپ و تشخیص فازبندی این حرکت است. در این مطالعه از اطلاعات دو تقاطع چراغ­دار شهر اصفهان استفاده شده­است. نتیجه حاصل از ساخت مدل­های مختلف و آزمون­های آماری منجر به ارایه یک مدل لگاریتمی تک متغیره ساده برای تعیین حجم عبوری گردش به چپ بر پایه­ی حجم جریان مخالف، تعداد خطوط جریان مخالف و درصد زمان سبز شده­است. این مدل مقادیر بحرانی حجم عبوری را در صورت نیاز به فاز گردش به چپ محافظت شده مشخص می کند. مدل بر پایه ی مشاهدات صورت گرفته از دنیای واقعی ایجاد شده و اعتبار سنجی مدل بر پایه ی روش HCM انجام شده­است. همچنین نتایج نشان می دهد مدل پیشنهادی تشابه زیادی با مقادیر مشاهده شده دارد. در پایان تقاطع های موردنظر از طریق نرم­افزار شبیه ساز AIMSUN مدل سازی شده و حجم بحرانی حرکت گردش به چپ در حالت فاز محافظت شده براساس شاخص ها به دست آمده است    

تقاطع های چراغ دار, شبیه­سازی جریان ترافیک, ظرفیت گردش به­چپ, فاز محافظت شده, فاز محافظت نشده