خشنود نوراللهی - دانشیار بیماری شناسی گیاهی، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه ایلام، ایران
فرهاد غلامی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه ایلام، ایران

بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه گندم برآمده از Fusarium culmorum یکی از مهم ترین بیماری های گندم در استان ایلام است. برای تعیین گوناگونی ژنتیکی بیمارگر در مزرعه های گندم استان ایلام، شمار 66 نمونه آلوده از مزرعه های شهرستان های گوناگون استان جمع آوری شد. پس از کشت، خالص سازی و شناسایی جدایه ها، آزمون مولکولی با به کارگیری پنج جفت آغازگر ریز ماهواره انجام شد. از آغازگرهای ریز ماهواره 25 آلل در جدایه ها تکثیر شد. میانگین تعداد آلل در هر جایگاه 2/5 مشاهده شد. شناسه چندشکلی نشانگرها در آغازگر F3 با 409/0 بیشترین و در آغازگر F11 با 179/0 کمترین مقدار را دارا بود. بر پایه خوشه بندی جدایه ها و با به کارگیری الگوریتم پیوست مجاور و نرخ همانندی جاکارد، در سطح همانندی 50 درصد جدایه ها در 18 گروه جدا از هم قرار گرفتند. نتیجه های تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که 78 درصد از تنوع ژنتیکی در میان همه جدایه ها و تنها 22 درصد آن به منطقه های گوناگون جغرافیایی اختصاص دارد؛ بنابراین میان جدایه ها از منطقه های گوناگون همانندی ژنتیکی فراوانی وجود دارد. همانندی ژنتیکی بالا را می توان به مهاجرت ژن یا ژن مانه (ژنوتیپ) در اثر عامل های گوناگون نسبت داد.

گندم, تنوع ژنتیکی, Fusarium culmorum, SSR