مطالعه تطبیقی دیوها و موجودات مافوق طبیعی در عجایب المخلوقات قزوینی و بحیره فزونی استر آبادی

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: دوفصلنامه ادبیات تطبیقی، دوره: 3، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_JCTK-3-6_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1597
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

معصومه ابراهیمی

مدیر بخش مردم شناسی دانشنامه ایران مدیر و سرویراستار دانشنامه فرهنگ عامه ایران در مرکز دایره المعارف بزری اسلامی

چکیده

حجم فراوانی از موضوعات عجایب نامه ها به توصیف سیما و خویشکاریهای دیوها، غولها، جن ها، شیاطین و هیولاها اختصاص دارد. دیوها و هیولاها، فضای فانتزی اعجاب آوری به عجایب نامه ها می بخشد و آن ها را به سمت سنتی ژنریک سوق می دهد. مولفان عجایب نامه ها مخاطبان آثار خود را به خوبی می شناختند و با توجه به نیاز آن ها و با بهره گیری از مواد اسطوره ای و فولکلوریک دنیایی عجیب و غریب پدید می آوردند. از سویی دیگر، بسیاری از روایت های عجایب نامه ها مجددا در فرهنگ مردم راه یافت؛ به طوری که بسیاری از باورها و معتقدات، امثال و حکم، به ویژه افسانه های مردم از این روایت ها ریشه گرفته اند. مایه های فانتزی و تصویرسازی درباره موجودات مافوق طبیعی در نسل های نخستین عجایب نامه ها مبهم و محدود است؛ اما هر چه از عمر آن می گذرد، تصویرسازی های پیچیده و اعجاب آورتری از هستی و خویشکاری موضوعات عجایب نامه ها به دست می آید و نوعی ادبیات فانتزی پای می گیرد. محور این پژوهش بررسی تطبیقی سیما و خویشکاری های موجودات وهمی در یکی از مشهورترین و کهن ترین عجایب نامه ها، یعنی عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات محمد زکریای قزوینی در سده 6ق با عجایبنامهای متاخرتر به نام بحیره از میر محمود فزونی استر آبادی در سده 11ق است که می توان آن را از آخرین آثار پدید آمده در عرصه عجایب نامه ها به شمار آورد.

کلیدواژه ها

موجودات مافوق طبیعی-عجایب نامه-عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات-بحیره- ادبیات فانتزی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.