شناسایی عوامل، اثرات، ارتباط ها، فرایندها و اولویت گذاری فشارها با رویکرد DPSIRبه منظور برنامه ریزی مدیریت حوزه آبخیربنکوهبا مشارکت ذینفعان محلی

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: سیزدهمین همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری و سومین همایش ملی صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست با محوریت آبخیزداری و صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست
  • کد COI اختصاصی: WATERSHED13_239
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 603
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احسان الوندی

نویسنده مسوول: دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

امیر سعدالدین

دانشیار گروه آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

واحد بردی شیخ

دانشیار گروه آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و مناباع طبیعی گرگان،

چکیده

آبخیزبنکوهازحوضه های مهمودرعینحالبحرانی ازنظرتغییرات مدیریت اراضی همچون تخریب مراتع، اقدامات کشاورزی نامناسب و غیراصولی و توسعه ناپایدار به ویژه در اراضی شیب دار و مناطق کوهستانیبهشمارمی رود.بنابراین به منظور غلبه بر مشکلات حوضه، کاهش فشارها و بهبود وضعیت سیستم ارایه راهکارهای مختلف ضروری به نظر میرسد.بدین منظور در این تحقیق با استفاده از رویکرد DPSIR بهشناسایی مشکلات حوضه و روابط علت و معلولی بین عوامل تاثیر گذار بر وضعیت حوزه آبخیز بنکوه با مشارکت ذینفعان محلی پرداخته شد. سپس با استفاده از نتایج کارگاه ها و همچنین جلسات و نظرات کارشناسان، فشارها از لحاظ اهمیت وفراوانی آن ها در وضعیت های مختلف اولویت بندی شدند. در نهایت با توجه به امتیاز هر راهکار از فشار مربوطه و فراوانی راهکارها در هر فشار، راهکارها بر اساس اهمیت اولویت بندی شدند.نتایج حاصل از تحلیل رویکرد DPSIRنشان داد، مهمترین فشارهای دخیل در حوزه آبخیز بنکوه، تصرف و تغییر کاربری اراضی و از بین بردن پوشش گیاهی و همچنین بهره برداری بیش از حد ظرفیت منابع آب (سطحی و زیرزمینی) هستند.شایان ذکر است، راهکارهای عملیات بیومکانیکی جهت ذخیره نزولات، اصلاح بیولوژیکی مراتع و فرهنگ سازی و آموزش گردشگران و مردم محلی از بین راهکارهای پیشنهادی رتبه های اول تا سوم را به خود اختصاص دادند. بنابراین به منظور مدیریت بهتر حوزه های آبخیز و دست-یابی به توسعه پایدار باید به راهکارهای عملیات بیومکانیکی جهت ذخیره نزولات، اصلاح بیولوژیکی مراتع و فرهنگ سازی و آموزش گردشگران و مردم محلی بیشتر از راهکارهای دیگر توجه شود و در دستور کار مدیران و برنامه-ریزان قرار گیرد و نتایج آن مورد پایش و ارزشیابی قرار گیرد.

کلیدواژه ها

مدیریت جامع حوزه آبخیز، رویکرد DPSIR، حوزه آبخیز بنکوه

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.