منیر مشیری

مقدمه: ید از مهم ترین ریزمغذی های مورد نیاز بدن انسان است. کمبود ید می تواند مشکلات فراوانی به همراه داشته باشد. کمبود ید مهم ترین علل مشکلات تیرویید در جوامع امروزی می باشد به علاوه کمبود ید در دوران بارداری می تواند مشکلات جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. رژیم غذایی بسیاری از ایرانیان حاوی مقدار کافی از این عنصر نمی باشد. یددار کردن نمک بهترین راه حل که در کشور اجرا می شود است. به دلیل شیوع نسبت آزیاد مشکلات تیرویید در استان اردبیل این پژوهش در سال 1396 انجام شد. روش کار: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از فروشگاها و غذا خوری های 16 منطقه شهری شهر اردبیل و 8 منطقه روستایی 40 نمونه جمع آوری شد. نمونه های پژوهش در آزمایشگاه دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل از نظر میزان ید به روش تیتراسیون موردتایید فارماکوپه بریتانیا مورد آزمایش قرار گرفتند. داده های به دست آمده با ورژن 16 نرم افزار spss و آزمون های آماری کایدو تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج مطالعه بیانگر آن بود که 26 نمونه (65%) از نمک ها دارای میزان قابل قبول ید (ppm؛ 30-50) و 24 نمونه (35%) خارج از میزان استاندارد (کمتر از 30ppm) بودند، همچنین میانگین ید در مراکز عرضه غذا 31.6ppm و در فروشگاه های شهری 39.8ppm و در فرشگاه های روستایی 24.2ppm بودند. کم ترین میزان ید در فروشگاه روستایی 8.4ppm و بیشترین مربوط به فروشگاه شهری 49.8ppm بود. آزمون کای دو اختلاف آماری (P<0.05) معنی داری بین زمان تولید نمونه و میزان ید در آن مشخص کرد نمونه های که بیشتر از زمان تولیدشان می گذشت ید کمتری داشتند. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد درصد قابل توجهی از نمک های موجو در سطح شهر اردبیل دارای ید کافی نبودند بنابراین با توجه به اهمیت این ریزمغذی افزایش کنترل بر کارخانجات و همچنین آموزش استانداردهای نگهداری نمک برای فروشندگان و کارکنان مراکز عرضه غذا توصیه می شود.

نمک طعام، نمک یددار،ید، نمک شستشو شده، نمک دریایی