بازشناخت ساختار نوع ادبی لطیفه و مطایبه

سال انتشار: 1396
محل انتشار: فصلنامه مطالعات نظریه و انواع ادبی، دوره: 2، شماره: 1
کد COI اختصاصی: JR_LTG-2-1_002
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 432

نویسندگان

استادیار زبان وادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی

کارشناس ارشدزبان وادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

لطیفه و مطایبه، گونه هایی ادبی هستند که اگرچه در گفتوگوهای روزمره به کار میروند،توجه چندانی به آنها به ویژه از منظر ساختار نشده است. لطیفه ها و مطایبه ها از گذشته تا کنون به عنوان وسیلهای برای شوخی، سرگرمی و خنداندن و همچنین بازگو کردن انتقادات اجتماعی در میان افراد کاربرد داشته است. لطیفه ها با الهام از زندگی آدمیان و جهان پیرامونی ایشان شکل میگیرند، گاه این رفتارها به گروه ها، اقوام مختلف یا جنسیتی خاص اختصاص داده میشود و یا آنها را به خارج از دنیای انسانی نسبت میدهند. در متون ادب فارسی کتابهای چندی در خصوص جمع آوری لطیفه ها و مطایبات وجود دارد و شخصیتهای طنزآمیزی نیز مطرح شده اند . با توجه به آن که مردم عادی بیشتر از این گونه های ادبی بهره میگیرند، میتوان لطیفه ها و مطایبه هارا از گونه های رایج در ادبیات عامیانه به شمار آورد. با بررسی فرهنگهای لغت با تعاریفیکل6ی و تقریبا0 یکسان مواجه میشویم که بر اساس آنها نمیتوان تمایزی میان لطیفه، فکاهه، شوخی، مزاح، شوخطبعی، مطایبه و... در نظر گرفت. در کتابهای انواع ادبی، لطیفه و مطایبه، معمولا0 با موضوعاتی همچون طنز و هجو و هزل درآمیخته است و مباحث محتوایی آنها را بررسی کردهاند و مختصات ظاهری لطیفه ها را بازگو نکردهاند. در این مقاله با بررسی حدود 500 لطیفه و مطایبه،مختصات ساختاری این دو گونه ادبی و انواع آن بازگو شده است.

کلیدواژه ها

ادبیات عامیانه، انواع ادبی، بازشناخت ساختاری، لطیفه، مطایبه

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.