ردیابی پدیده گرد و غبار در نیمه غربی ایران

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، دوره: 2، شماره: 7
  • کد COI اختصاصی: JR_JARGS-2-7_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 540
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

قاسم عزیزی

دانشیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران،

مرتضی میری

دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

سیدامید نبوی

کارشناسی ارشد اقلیم شناسی، دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران

چکیده

غرب ایران هرساله به طور مکرر تحت تاثیر پدیده گرد و غبار قرار میگیرد. این پدیده در سال های اخیر جنبه های مختلفی از زندگی مردم را در این منطقه متاثر ساخته است. هدف این تحقیق شناسایی منشا گرد و غبارهای وارد شده به نیمه غربی ایران و ردیابی مسیر حرکت آنها میباشد. روش تحقیق ترکیبی از بررسی های مدلی و سنجش از دوری میباشد. داده های مورد استفاده دوره زمانی 30 ساله از 2008-1979 را پوشش میدهد و شامل: داده های ساعتی گرد و غبار ایستگاه های سینوپتیک 8 نوبت در شبانه روز ، دمای درخشایی طول موج های 11 و 12 میکرومتر برای بارزسازی گرد و غبار در تصاویر MODIS، و داده های GDAS (امانه یکپارچه سازی داده های جهانی)، برای ردیابی مسیر ذرات در محیط مدل HYSPLIT میباشند. نتایج تحقیق نشان میدهد که ایستگاه های دزفول و بوشهر به عنوان دو مرکز بحرانی گرد و غبار در نیمه غربی ایران هستند. فصل بهار بیشترین رخداد گرد و غبار را دارد. ماه های ژوییه، مه و ژوین بیشترین و ماه دسامبر کمترین رخداد را دارند. در طول شبانه روز نیز بیشترین رخداد گرد و غبار بین ساعت های 9 صبح تا 6 بعدازظهر ثبت شده است. منطقه مرزی بین سوریه و عراق، غرب و جنوب غرب عراق به ترتیب دو کانون اصلی گرد و غبار برای منطقه مورد مطالعه هستند. همچنین در موارد محدودی منطقه ی شرق و شمال شرق عربستان نیز یکی دیگر از کانون های گردوغبار شناسایی شد. نتایج حاصل از ردیابی نشان میدهد که دو مسیر اصلی برای انتقال گرد و غبار به منطقه مورد مطالعه قابل تشخیص است، -1 مسیر شمال غربی - جنوب شرقی -2 مسیر غربی-شرقی و در موارد محدودی مسیر شمالی - جنوبی است. بر اساس نتایج به دست آمده از پردازش تصاویر و خروجی های مدل منطقه ی مرزی بین سوریه و عراق و مسیر شمال غرب - جنوب شرق به ترتیب منشا و مسیر اصلی ورود گرد و غبار برای نیمه غربی ایران محسوب میشوند.

کلیدواژه ها

گرد و غبار، ردیابی، MODIS، .HYSPLIT

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.